สมถะคือความสงบ มีความต่างกัน ๒ ประเภท


    ผู้ฟัง ขอความกรุณาอาจารย์ช่วยอธิบาย ถึงสมถะ วิปัสสนา แยกกันไม่ออก ให้ละเอียดสักหน่อยครับ ผมยังไม่เข้าใจชัดแจ้ง

    ท่านอาจารย์ ถ้าเข้าใจ ว่าสมถะ คือความสงบ ความสงบต้องมี ต่างกันเป็น ๒ ประการ ๒ ประเภท คือความสงบ ที่ไม่ใช่สติปัฏฐาน เป็นเพียงขั้นอบรมจิตให้สงบจาก โลภะ โทสะ โมหะ แล้วก็มีกำลังมั่นคงขึ้น คือมีความสงบเพิ่ม มีกำลังขึ้น เป็นสมถภาวนา ส่วนสติปัฏฐาน นั้นไม่ต้องห่วงเรื่องความสงบเลย เพราะเหตุว่าขณะใดที่สติเกิดขึ้น ศึกษาลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ นอกจากปัญญาจะเจริญ ขึ้นแล้ว ในขณะนั้น ก็มีความสงบ ด้วย เพราะเหตุว่าขณะนั้น เป็นกุศล ปราศจากโลภะ โทสะ โมหะ เพราะฉะนั้น ความสงบ สมถะ นี่คะ จึงมี ๒ อย่าง คือ ความสงบของสมถภาวนา การอบรมเจริญความสงบที่เป็นกุศลในขณะนั้น ระงับ อกุศล ทั้งหลายไม่ให้เกิดขึ้น และสมถะ ที่เกิดกับการเจริญสติปัฏฐาน เพราะในมรรคมีองค์ ๘ นั้น มี ทั้งสมถะ และวิปัสสนา สำหรับ วิปัสสนาในมรรคมีองค์ ๘ ได้แก่ สัมมาทิฏฐิ กับ สัมมาสังกัปป ๒ องค์ ส่วนองค์ที่เหลืออีก ๖ นั้น เป็น สมถะ ทั้งสิ้น


    หมายเลข 5062
    3 ส.ค. 2567