อารมณ์กับรูปเป็นตัวเดียวกันหรือไม่
ผู้ฟัง อารมณ์กับรูปเป็นตัวเดียวกัน หรือเปล่าคะ
ท่านอาจารย์ ถ้าเราเข้าใจธรรมว่าคืออะไร แล้วก็ธรรมเป็นหนึ่งไม่เป็นสอง คือจะไม่เปลี่ยน ถ้าพูดคำว่า “อารัมมณะ” หรือ “อารมณ์” หมายความว่าเป็นสิ่งที่ถูกจิตรู้ หรือว่าเป็นสิ่งที่จิตกำลังรู้ เช่นเสียงที่ปรากฏ เพราะจิตกำลังได้ยินเสียงนั้น เสียงนั้นจึงปรากฏ เพราะฉะนั้นเสียงในขณะนั้นเป็นอารมณ์ของจิต เพราะว่าจิตกำลังรู้ ใช้คำว่าอารมณ์ก่อน และอีกอย่างหนึ่งก็คือ จิตเป็นสภาพที่สามารถรู้ได้ทุกอย่าง สิ่งใดที่มีจริงเช่นจิต เจตสิก รูป นิพพาน จิตรู้ได้ แม้เรื่องราวต่างๆ ก็ยังคิดนึกได้ เพราะขณะใดที่กำลังคิดนึกให้ทราบว่าถ้าไม่มีมีจิต เรื่องนั้นไม่มี ไม่มีสภาพที่กำลังรู้เรื่องเป็นคำๆ ที่คิดขึ้นมาได้ เพราะฉะนั้นสิ่งหนึ่งที่จะจำได้ก็คือว่า จิตเป็นสภาพธรรมที่สามารถรู้ได้ทุกอย่าง ทั้งปรมัตถธรรม และบัญญัติ
ที่มา ...