เต็มไปด้วยความไม่รู้ในขณะนี้มากมายมหาศาล
ผู้ฟัง ในขณะที่ฟังธรรมเดี๋ยวนี้เองก็ไม่รู้ความจริงว่า สภาพธรรมทางตานั้นเป็นอย่างไร เพราะว่าขณะนั้นสติไม่เกิด ก็เป็นเรื่องเป็นราวอยู่ตลอด ก็เป็นอกุศลตลอดในขณะเห็น และก็ไม่รู้ความจริงว่า ธรรมทางตาเป็นอย่างไร
ท่านอาจารย์ นี่คือการที่ยังไม่ได้ศึกษาเรื่องสภาพธรรมโดยละเอียด ซึ่งในขณะนี้เองมีกุศลจิต มีอกุศลจิต มีวิบากจิต มีกิริยาจิตครบ เพียงแต่ว่าขณะไหนจะเป็นประเภทไหน ซึ่งเรายังไม่ได้กล่าวถึง แต่ให้ทราบว่าสิ่งที่มีคือความไม่รู้มากมายมหาศาล ไม่รู้ในสิ่งที่กำลังปรากฏ ไม่รู้ว่าไม่ใช่เราอย่างไร แม้แต่จิตหลากหลายในขณะนี้ที่กล่าวว่ากุศลก็มี เป็นอกุศลก็มี วิบากก็มี กิริยาก็มี เราก็ไม่รู้ทั้งหมด ไม่รู้อะไรทั้งนั้นเลย เต็มไปด้วยความไม่รู้จนกว่าจะค่อยๆ ศึกษาตามลำดับ แล้วจะค่อยๆ เข้าใจขึ้น โดยที่ไม่ใช่เดา ว่าขณะนี้ต้องเป็นอย่างนี้ ขณะนั้นต้องเป็นอย่างนั้น แต่ลักษณะจริงๆ ของสภาพธรรมนั้นก็ดับไปหมดแล้วทุกๆ ขณะ
ที่มา ...