ประภัสสร ได้แก่ ภวังคจิต และ จิตที่ดีงาม
ถ้าใช้คำว่า ปัณฑระ หมายความถึงจิตทุกประเภท แต่ถ้ากล่าวถึงคำว่า "ประภัสสร" หมายถึงภวังคจิต และจิตที่ดีงามคือกุศลจิต เพราะฉะนั้นก็ต้องแยกให้เข้าใจ คือถ้ากล่าวถึง ประภัสสร หมายความถึง ภวังคจิต และจิตที่ดีงาม เช่น กุศลจิต เพราะเหตุใด ขณะที่นอนหลับสนิท พระอรหันต์นอนหลับ มหาโจรนอนหลับ มีใครเห็นความต่างไหม ไม่ได้ขยับเขยื่อนเคลื่อนไหว ไม่ได้กระทำทุจริตทางกาย ไม่ได้พูดอะไรเลยทางวาจา แต่ภวังคจิตต่างกัน เพราะเหตุว่าภวังคจิตของผู้ที่เป็นปุถุชน ยังมีกิเลสที่ยังไม่ได้ดับ ยังมีอนุสัยกิเลสอย่างละเอียดทั้งหมดครบถ้วน แต่ถ้าเป็นพระอริยบุคคล กิเลสอย่างละเอียดซึ่งจะเป็นพืชเชื้อให้เกิดอกุศลเจตสิกเกิดขึ้นทำกิจการงานต่างๆ ดับแล้ว คือไม่เกิดขึ้นอีกตามลำดับของความเป็นพระอริยบุคคล เพราะฉะนั้น ในขณะที่หลับ จิตประภัสสรโดยฐานะที่ ยังไม่มีอกุศลจิตเกิดร่วมด้วย เป็นความหมายของ "ประภัสสร" ขณะที่เป็นกุศลจิต ขณะนั้นจิตประกอบด้วยโสภณเจตสิก ขณะนั้นเป็นจิตที่ดีงาม จิตนั้นก็ประภัสสร ซึ่งต่างกับความหมายของปัณฑระ
ที่มา ...