วิถีจิตที่ ๑ - ปัญจทวาราวัชชนจิต - ที่เกิด - ปัจจัยต่างๆ
เพราะฉะนั้นเมื่อเริ่มที่จะเป็นวิถีจิต คือ เมื่ออตีตภวังค์ดับไป(อตีตภวังค์เกิดที่หทยวัตถุ) ภวังคจลนะเกิดต่อ(ภวังคจลนะเกิดที่หทยวัตถุ)ภวังคุปัจเฉทะเกิดต่อ(ภวังคุปัจเฉทะเกิดที่หทยวัตถุ)
วิถีจิตดวงที่ ๑ในทวารหนึ่งทวารใดของทวารทั้ง ๕ คือ ไม่ว่าจะเป็นทางจักขุทวาร หรือทางโสตทวาร ทางฆานทวาร ทางชิวหาทวาร ทางกายทวาร ก็ตาม วิถีจิตที่ ๑ ต้องเป็นปัญจทวาราวัชชนจิต เป็นจิตที่รำพึงถึงอารมณ์ที่กระทบกับทวาร จิตดวงนี้เกิดที่ไหน ที่หทยวัตถุ หทยวัตถุเป็นวัตถุปุเรชาตปัจจัยของปัญจทวาราวัชนจิต ปัญจทวาราวัชชนจิตเป็นปัจฉาชาตปัจจัยของหทยวัตถุ และรูปอื่นทั้งหมดซึ่งเกิดแล้วยังไม่ดับ เพราะเหตุว่านามธรรมที่เป็นปัจฉาชาตปัจจัย ต้องเป็นปัจจัยเฉพาะแก่รูปในฐีติขณะของรูปเท่านั้น
ผู้ฟัง ปัญจทวาราวัชชนจิตเป็นอาเสวนปัจจัยหรือเปล่า ?
อาเสวนปัจจัยคือ ชวนจิตที่เกิดก่อน ๆ เป็นอาเสวนปัจจัยแก่ชวนจิตที่เกิดหลัง ๆ เพราะฉะนั้นปัญจทวาราวัชชนจิต ซึ่งเป็นวิถีจิตดวงที่ ๑ เป็นอาเสวนหรือเปล่า ? ไม่เป็น เพราะอะไร ? ทำไมถึงไม่เป็น ? เพราะอะไร ?
ตอบ เพราะเหตุว่า ปัญจทวาราวัชชนจิตเกิดขึ้นเพียงขณะเดียวเท่านั้น จะไม่เกิดขึ้น ๒ - ๓ ขณะเลย