อาหารชรูป อุตุชรูป ไม่เป็นสหชาตปัจจยุบบัน
ทรงเกียรติ์ ผมสงสัยว่าทำไมสหชาตกัมมปัจจัย รูปเจาะจงเฉพาะจิตตชรูปและกัมมชรูปเป็นปัจจยุปบันซึ่งเป็นผลของสหชาตกัมมปัจจัย แต่รูปเวลาเกิดขึ้นพร้อมกัน กัมมัชชรูปจิตตชรูปอุตุชรูป อาหารชรูป
ท่านอาจารย์ อย่าลืมนะคะ ปัจจัยนี้ใช้คำว่า กัมมปัจจัยอย่าทิ้งความหมายค่ะ เวลาที่จะศึกษาสภาพธรรมใด ๆ ก็ตาม
รูปมีสมุฏฐาน ๔ คือบางรูปมีกรรมเป็นสมุฏฐานบางรูปมีจิตเป็นสมุฏฐานบางรูปมีอุตุเป็นสมุฏฐานบางรูปมีอาหารเป็นสมุฏฐานแต่ละกลุ่ม ๆรูปใดซึ่งเกิดขึ้นเพราะกรรมรูปนั้นไม่ได้เกิดเพราะจิตอุตุอาหารรูปใดซึ่งเกิดขึ้นเพราะจิตรูปนั้นไม่ได้เกิดเพราะกรรมอุตุอาหารเป็นสมุฏฐานเพราะฉะนั้นแต่ละรูปแต่ละกลุ่มของรูปก็ต้องมีสมุฏฐานของตน ๆ
และสำหรับปัจจัยที่ ๑๓ ปัจจัยนี้ คือกัมมปัจจัย บอกแล้ว แสดงแล้วว่ารูปซึ่งต้องเกิดขึ้นเพราะกรรมเป็นปัจจัย
และในขณะที่จิตเกิดขึ้นดวงหนึ่ง ๆ เว้นทวิปัญจวิญญาณ ๑๐มีจิตตชรูปเกิดร่วมด้วย เพราะฉะนั้นในขณะที่จิตเกิดขึ้น ไม่ได้เกิดแต่เฉพาะจิต มีเจตสิกเกิดร่วมด้วย ทั้งจิตและเจตสิกเป็นจิตตุปาท เป็นสมุฏฐานที่จะให้รูปเกิดขึ้น เป็นจิตตชรูป