เมื่อกรรมเป็นปัจจัย ทำไมจิตตชรูปเป็นปัจจุบันธรรมได้

ทรงเกียรติ์ ก็เจาะจงอยู่แล้วว่า กรรมเป็นปัจจัยแต่ทำไมจิตตชรูปจึงเป็นปัจจยุปบันได้ล่ะครับ

ท่านอาจารย์ เพราะเหตุว่าเจตนาเจตสิกเป็นสหชาตกัมมปัจจัยของจิต

ขณะนี้จิตเกิดขึ้นดวงหนึ่งมีเจตสิกเกิดร่วมด้วยอย่างน้อยที่สุด ๗ ดวง สำหรับทวิปัญญจ วิญญาณไม่เป็นสมุฏฐานให้เกิดรูป เพราะเหตุว่าเป็นจิตที่มีกำลังอ่อน เพราะฉะนั้นที่จิตจะเป็นปัจจัยให้รูปเกิดขึ้นได้ ต้องเป็นจิตที่มีเจตสิกเกิดร่วมด้วยมากกว่า ๗ ดวง เพราะเหตุว่าจิตซึ่งมีเจตสิกเกิดร่วมด้วยเพียง ๗ ดวงได้แก่ทวิปัญจวิญญาณเท่านั้น ซึ่งเป็นจิตที่มีกำลังอ่อนไม่เป็นสมุฏฐานให้รูปเกิดขึ้น

เพราะฉะนั้นอย่างโลภมูลจิตเกิดขึ้นมีเจตสิกเกิดร่วมด้วยมากกว่า ๗ ดวง ในขณะนั้นมีเจตนาเจตสิกเกิดร่วมด้วย เพราะฉะนั้นในขณะนั้นที่โลภมูลจิตเกิด มีจิตตชรูปเกิดพร้อมอุปาทขณะของโลภมูลจิต ซึ่งเจตสิกทุกดวงที่เกิดพร้อมโลภมูลจิตนั้น ก็เป็นปัจจัยให้จิตตชรูปเกิดร่วมด้วย

เพราะฉะนั้นจิตตชรูปเกิดเพราะจิตและเจตสิกเป็นสมุฏฐานไม่ใช่เพราะจิตเป็นสมุฏฐานอย่างเดียว

นี่ค่ะชีวิตประจำวันจริง ๆ