ไม่คิดร้ายแม้ผู้เป็นข้าศึก

ในสังยุตตนิกาย สคาถวรรค นทุพภิยสูตรที่ ๗ สาวัตถีนิทาน พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

ดูกรภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีมาแล้ว ท้าวสักกะจอมเทวดาผู้หลีกเร้นออกอยู่ในที่ลับ ได้เกิดความตรึกนึกคิดขึ้นว่า เราไม่ควรประทุษร้ายแม้แก่ผู้ที่เป็นข้าศึกต่อเรา

นี่เป็นชีวิตประจำวันจริงๆ ไม่ว่าในโลกมนุษย์หรือที่ไหนก็ตาม ท่านผู้ฟังเคยคิดอย่าง นี้ไหมคะ เราไม่ควรประทุษร้ายแม้แก่ผู้ที่เป็นข้าศึกต่อเรา

ท่านต้องรู้แน่ว่า มีใครบ้างที่ไม่ชอบท่าน ถูกไหมคะ ท่านจะเป็นที่รักของทุกคน เป็น ไปไม่ได้ คนที่ไม่ชอบท่าน ต้องมีบ้าง จะมากหรือจะน้อยนั้นอีกเรื่องหนึ่ง บางทีท่านอาจ จะเป็นบุคคลที่ดีจริงๆ มีความเมตตากรุณากับบุคคลอื่น ไม่หวังร้าย ประทุษร้ายต่อ บุคคลอื่น แต่ความดีของท่านถึงอย่างนั้น ก็ยังไม่สามารถป้องกันอกุศลจิตของคนอื่นไม่ ให้คิดร้าย หรือโกรธเคืองท่านได้ เพราะเหตุว่าถึงแม้ท่านจะเป็นคนดีสักเท่าไรก็ตาม คน ที่ไม่ชอบท่าน หรืออาจจะริษยาท่านเพียงเล็กน้อยนิดหน่อยก็ต้องมี เพราะฉะนั้นถ้ากุศล จิตเกิดเหมือนอย่างพระอินทร์ ก็ย่อมมีความคิดว่า เราไม่ควรประทุษร้ายแม้แก่ผู้ที่เป็น ข้าศึกต่อเรา

พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดง ถ้าท่านพิจารณาแล้วน้อมนำมาประพฤติ ปฏิบัติใน ชีวิตประจำวัน ก็จะเห็นว่า ถ้าปฏิบัติตามได้ คิดอย่างนี้บ่อยๆ เป็นกุศลจิตของ ท่าน แต่สำหรับผู้ที่หวังร้ายต่อท่าน ก็เป็นอกุศลจิตของเขา