คำถามเกี่ยวกับสหชาตกัมมปัจจัย

ยังมีข้อสงสัยอะไรอีกไหมคะ ? ในเรื่องนิยาม

นิภัทร ผมสงสัยเรื่องของกัมมปัจจัย กัมมปัจจัยมีเจตนาเจตสิกเป็นกัมมปัจจัยใช่ไหมครับ

ท่านอาจารย์ ค่ะ

นิภัทร ส่วนรูปและจิตไม่ใช่กัมมปัจจัย

ท่านอาจารย์ ไม่ใช่ค่ะ

นิภัทร ทีนี้เจตนาเจตสิกซึ่งเป็นกัมมปัจจัยก็แบ่งเป็น ๒ อย่างคือสหชาตกัมมปัจจัย หมายถึงเจตนาเจตสิกที่เกิดร่วมกับเจตนาดวงอื่น ๆ อย่างนั้นใช่ไหมครับ

ท่านอาจารย์ หมายความถึงเจตนาเจตสิกที่เกิดกับจิตทุกดวง เป็นสหชาตกัมมปัจจัย เพราะเหตุว่าเกิดพร้อมกับปัจจยุปบัน คือ เกิดพร้อมกับจิตและเจตสิกอื่น ๆ ซึ่งเจตนานั้นเป็นปัจจัย

เหมือนอย่างผัสสะ ใช่ไหมคะเกิดกับจิตทุกดวงเจตนาก็เกิดกับจิตทุกดวงแต่เจตนาเป็นกัมมปัจจัยสำหรับผัสสะเป็นอาหารปัจจัยสภาพธรรมต่างกัน เป็นปัจจัยคนละอย่าง

นิภัทร สหชาตกัมมปัจจัยนี้ก็หมายเอา

ท่านอาจารย์ กัมมคือเจตนาเจตสิก

สหชาตคือเกิดร่วมกันกับปัจจยุปบันคือ เกิดร่วมกันกับเจตสิกอื่น ๆ จิตทุกดวงจะมีเจตสิกเกิดร่วมกันหลายดวง แต่เมื่อยกเจตนาเจตสิกเป็นปัจจัย จิตและเจตสิกอื่นที่เกิดร่วมด้วยก็เป็นปัจจยุปบัน

เพราะฉะนั้นเมื่อแสดงโดยกัมมปัจจัยเจตนาเจตสิกเป็นกัมมปัจจัย จิตและเจตสิกอื่น ๆ ที่เกิดพร้อมกันกับเจตนานั้นเป็นปัจจยุปบัน

นิภัทร สำหรับสหชาตกัมมปัจจัยก็หมายถึงจิตและเจตสิกอื่น ๆ ที่เกิดร่วมกับเจตนาเจตสิก

ท่านอาจารย์ ปัจจยุปบันได้แก่จิตและเจตสิกอื่น ๆ นอกจากเจตนาเจตสิกเพราะเหตุว่าเจตนาเจตสิกเป็นกัมมปัจจัย

นิภัทร ตัวเจตนาเจตสิกเป็นกัมมปัจจัย ส่วนเจตสิกอื่นและจิตที่เกิดร่วมกันกับเจตนาเจตสิกเป็นปัจจยุปบันของเจตนาเจตสิกซึ่งเป็นกัมมปัจจัย