ทุกเรื่องจากทุกวันมาจากตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

เพราะฉะนั้นก็จะเห็นได้ว่า วันหนึ่ง ๆ นอกจากมีสภาพปรมัตถธรรมซึ่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัยแล้ว ก็ยังมีการนึกคิดเรื่องราวของปรมัตถธรรมที่ปรากฏทางตาบ้างทางหูบ้าง ทางจมูกบ้างทางลิ้นบ้างทางกายบ้างอยู่เรื่อย ๆและเป็นขณะที่ยาวมาก เรื่องต่าง ๆ ทางตาทางหูทางจมูกทางลิ้นทางกายถ้าสติไม่เกิดจะไม่มีทางรู้เลยว่าขณะนั้นไม่ใช่ตัวตนไม่ใช่สัตว์ไม่ใช่บุคคลเป็นแต่เพียงนามธรรมและรูปธรรมซึ่งเกิดเพราะเหตุปัจจัย

วันนี้ในขณะนี้เป็นอย่างนี้เมื่อวานก็คงจะคล้าย ๆ อย่างนี้คือ เต็มไปด้วยเรื่องราวต่าง ๆ ซึ่งถ้าปรมัตถธรรม คือ นามธรรมและรูปธรรมไม่เกิด คือ ไม่มีการเห็นเลยไม่มีการได้ยินเลย ไม่มีการได้กลิ่น ไม่มีการลิ้มรสไม่มีการรู้สิ่งที่กระทบสัมผัสเรื่องราวต่าง ๆ ย่อมมีไม่ได้

เพราะฉะนั้นทุกเรื่องของทุกวันย่อมมาจากแหล่งคือตาหูจมูก ลิ้นกายใจ

อย่าลืมว่าต้องแยกกัน โดยสติระลึกและศึกษาลักษณะของสภาพธรรมที่ต่างกันระหว่างสภาพที่เป็นวิบากและสภาพที่เป็นกุศลและอกุศล