ปัจจัยที่ ๑๕ - อาหารปัจจัย
ซึ่งสำหรับในวันนี้ ก็เป็นเรื่องของปัจจัยที่ ๑๕คืออาหารปัจจัย เป็นชีวิตประจำวัน ชินตั้งแต่เกิดจนกระทั่งเดี๋ยวนี้ แต่ลืมความสำคัญของอาหาร ว่าเป็นปัจจัยที่สำคัญอันหนึ่งซึ่งปราศจากไม่ได้เลย ถ้าปราศจากอาหารซึ่งรับประทานหรือว่าบริโภคนี้ ชีวิตย่อมดำรงอยู่ต่อไปไม่ได้เลย แต่มีใครในวันหนึ่ง ๆ ที่คิดถึงเรื่องปัจจัยของชีวิตบ้างไหม แต่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงธรรมโดยประการทั้งปวง ที่จะให้เห็นว่า ชีวิตตามความเป็นจริงเป็นธรรม ไม่ต่างกันเลย เพราะฉะนั้นพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงก็ทรงแสดงเรื่องของสภาพธรรมต่างๆ ว่า สภาพธรรมใดเป็นปัจจัยอย่างไร
สำหรับอาหารปัจจัย ที่ชื่อว่าอาหาร เพราะเหตุว่านำมาซึ่งผลของตน และเป็นธรรมที่ค้ำจุนอุปถัมภ์แก่นามธรรมและรูปธรรม โดยการสืบต่อไม่ให้ขาดสาย ที่ต้องอาศัยธรรมที่เป็นอาหารนี้ ก็เพื่อการดำรงสืบต่อไปอยู่เรื่อย ๆ โดยไม่ขาดสาย
สำหรับธรรมที่เป็นอาหารปัจจัย มี ๒ ประเภทคือ รูปอาหาร ๑และนามอาหาร ๑
สำหรับรูปอาหารปัจจัย ก็คือกพฬิงการาหารได้แก่อาหารซึ่งเป็นคำซึ่งบริโภคอยู่ทุกวันนี้ เป็นปัจจัยแก่ร่างกาย
สำหรับนามอาหารมี ๓ อย่างคือ ผัสสเจตสิกเป็นผัสสาหาร เจตนาเจตสิกเป็นมโนสัญเจตนาหารและจิตทั้ง ๘๙ ดวงเป็นวิญญาณาหาร