มโนสัญเจตนาหารนำมาซึ่งภพ ๓

สำหรับมโนสัญเจตนาหาร ข้อความในมโนรถปูรนี อรรถกถาทสกนิบาต กัมมสูตรที่ ๑ มีข้อความว่า

บทว่าสนฺเจตนิกานํ ความว่าแห่งกรรมอันสัตว์ตั้งใจแล้วกระทำจนสำเร็จ ซึ่งก็หมายความถึงเจตนาเจตสิกซึ่งเกิดกับจิต

ถ้าแสดงโดยนัยของปฏิจสมุปบาทก็ได้แก่กุศลเจตนาและอกุศลเจตนา ซึ่งเป็นปุญญาภิสังขารอปุญญาภิสังขาร และอาเนญชาภิสังขาร แต่ถ้าโดยนัยของอาหารปัจจัยแล้วหมายถึงเจตนาเจตสิกทุกดวงที่เกิดกับจิตทุกดวง

สำหรับมโนสัญเจตนาหารนำมาซึ่งกรรม คือกามภพ อันเข้าถึงซึ่งกามภพ ซึ่งท่านผู้ฟังจะพิจารณาได้ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นกรรมที่เป็นกุศลประเภทใด หรืออกุศลประเภทใดก็ตาม ยังเป็นไปเนื่องกับกาม คือรูปเสียงกลิ่นรสโผฏฐัพพะ เพราะฉะนั้นเจตนานั้น ๆ ซึ่งเป็นไปในกาม ย่อมนำมาซึ่งการเกิดในภพ คือ กามภพ ไม่พ้นไปจากภพซึ่งเป็นภพของรูปเสียงกลิ่นรสโผฏฐัพพะถ้าเป็นมโนสัญเจตนาหาร ซึ่งจักให้เกิดในรูปภพและอรูปภพ ก็ย่อมนำมาซึ่งภพนั้นๆ คือ ถ้าเป็นเจตนาที่เกิดกับรูปาวจรกุศล ก็ย่อมทำให้เกิดในรูปพรหมภูมิ ถ้าเป็นเจตนาที่เกิดกับอรูปาวจรกุศล ก็เป็นปัจจัยทำให้เกิดในอรูปพรหมภูมิ

ด้วยเหตุนี้มโนสัญเจตนาหารย่อมนำมาซึ่งภพ ๓โดยประการทั้งปวงอย่างนี้