อินทรีย์ ๕ ซึ่งได้เจริญอบรมแล้ว ผลย่อมปรากฏมี ไม่เป็นโมฆะ


    ข้อความต่อไปมีว่า

    เมื่อทรงแสดงความไม่เป็นโมฆะแห่งข้อปฏิบัติว่า ด้วยการปฏิบัตินี้ ธรรมนี้ย่อมจะปรากฏมีในตนก่อน พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงอนัญญาตัญญัตสามีตินทรียะไว้ต่อจากสัทธินทรียะเป็นต้นนั้น

    อินทรีย์ ๕ คือ ศรัทธา วิริยะสติสมาธิปัญญาซึ่งเป็นไปในขณะที่ระลึกรู้ลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมที่กำลังปรากฏไม่เป็นโมฆะ ถ้าขณะใดที่สติระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏทางตาตามปกติซึ่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัยทางหูทางจมูกทางลิ้นทางกาย ทางใจในขณะนี้แต่ว่าสภาพธรรม คือ ปัญญาเจตสิกซึ่งได้เจริญอบรมแล้ว อินทรีย์ ๕ซึ่งได้เจริญอบรมแล้วก็ย่อมจะเกิดผลตามลำดับ

    เพราะฉะนั้นจึงมีข้อความว่า

    เพื่อทรงแสดงความไม่เป็นโมฆะแห่งข้อปฏิบัติว่า ด้วยการปฏิบัตินี้ธรรมนี้ย่อมจะปรากฏมีในตนก่อน

    ในปัญญาทั้ง ๓ ขั้นนี้อนัญญาตัญญัติสามีตินทรีย์ต้องเกิดก่อนคือ ปัญญาซึ่งเกิดพร้อมกับโสตาปัตติมัคคจิตรู้แจ้งอริยสัจธรรม

    เพราะฉะนั้นพระผู้มีพระภาคจึงทรงแสดงอนัญญาตัญญัติสามีตินทรีย์ไว้ต่อจากสัทธินทรียะเป็นต้นนั้น


    หมายเลข 5954
    27 ส.ค. 2558