ทางใจรู้และคิดได้ทุกเรื่องจากสิ่งที่ปรากฏทางตา หู จมูก ลิ้น กาย

ธรรมเป็นเรื่องที่พิสูจน์ได้ พิจารณาและตรวจสอบได้ เพราะฉะนั้นในวันหนึ่ง ๆ ลองคิดพิจารณาว่าใจนี้รู้อะไรบ้างคิดอะไรบ้าง ย่อมไม่พ้นจากรู้และคิดถึงเรื่องของอารมณ์ที่เห็นทางตาได้ยินทางหูได้ยินเสียงแต่ว่าคิดได้ทุกเรื่องไม่ว่าจะเป็นเรื่องของประเทศหนึ่งประเทศใดส่วนหนึ่งส่วนใดของโลกบุคคลหนึ่งบุคคลใด หรือกลุ่มหนึ่งกลุ่มใด ก็ยังคิดได้

นี่ก็แสดงให้เห็นว่าแม้ว่าทางหูนี้จะได้ยินแต่เสียง แต่ทางใจก็สามารถที่จะคิดเรื่องต่างๆที่ได้ยินทางหูมากมายหลายเรื่อง

เพราะฉะนั้นสำหรับอินทรีย์ ๖ นี้ ก็เป็นสิ่งที่จะต้องรู้แจ้งมิฉะนั้นแล้วก็ไม่สามารถจะดับกิเลสได้