ปัจจัยเป็นเรื่องที่ละเอียดมาก

นอกจากนั้นพระผู้มีพระภาคยังทรงแสดงโดยละเอียด โดยแสดงธรรมเป็นคู่ขึ้นไปอีก เช่น นเหตุปัจจัย นอารัมมณปัจจัย ซึ่งถ้าผู้ที่สนใจในเรื่องปัจจัย ก็จะค่อยๆ พยายามศึกษาไปทีละเล็กทีละน้อย จนกว่าจะเข้าใจความละเอียดขึ้น เพราะเหตุว่าเรื่องของปัจจัยเป็นเรื่องที่ละเอียดมาก เพราะเหตุว่าเป็นสภาพธรรมที่เกิดร่วมกันก็จริง ดับพร้อมกันไปอย่างรวดเร็ว แต่การที่จะเกิดมาเกื้อกูลเป็นปัจจัยซึ่งกัน และกันนั้น ก็ต้องอาศัยสภาพธรรมหลายอย่าง และต่างเป็นปัจจัย โดยปัจจัยต่างๆ กันด้วย