การเกิดของสัตว์เดรัจฉานกับมนุษย์ ต่างกันที่ปฏิสนธิจิต -พฐ.46


    ผู้ฟัง สัตว์เดรัจฉานกับมนุษย์ที่ต่างกันอย่างไร

    ท่านอาจารย์ ปฏิสนธิจิตของอบายภูมิ ต่างกับปฏิสนธิจิตของสุคติภูมิ ไม่อย่างนั้นบาปบุญไม่มีประโยชน์ ไม่มีเหตุที่จะให้ผลที่ต่างกัน แต่กรรมที่เป็นกุศลมี กรรมที่เป็นอกุศลมี เพราะฉะนั้นกรรมที่เป็นอกุศลให้ผลปฏิสนธิในอบายภูมิหนึ่งอบายภูมิใดในสี่ และกรรมที่เป็นกามาวจรกุศลก็ให้ผลปฏิสนธิในภูมิหนึ่งภูมิใดในสุคติภูมิ ๗ มนุษย์ ๑ สวรรค์ ๖ ปฏิสนธิจิตก็ต่างกัน

    ถ้ากล่าวถึงเรื่องวิบากซึ่งเป็นผลที่ทำให้เกิด สัตว์เดรัจฉาน เปรต อสูรกาย เป็นสันตีรณอกุศลวิบากปฏิสนธิ เพราะเหตุว่ากรรมใดๆ ก็ตามที่ทำแล้ว ต้องให้ผลแน่นอน จะประกอบด้วยเหตุ หรือไม่ประกอบด้วยเหตุ ก็ต้องให้ผล เหตุที่มีสามเหตุ คือ โลภะเหตุ โทสะเหตุ โมหะเหตุ เป็นชาติเดียว คือเป็นอกุศล เพราะฉะนั้นจะทำกิจปฏิสนธิไม่ได้ โลภะจะไปทำหน้าที่เกิดไม่ได้ แต่เป็นเหตุที่จะให้เกิดได้ เพราะฉะนั้นจิตที่เกิดเป็นวิบากจิต เป็นผลของอกุศลกรรม ไม่ประกอบด้วยอกุศลเจตสิกที่เป็นเหตุเลย เพราะว่าขณะใดที่อกุศลจิตประกอบด้วยอกุศลเหตุ ขณะนั้นไม่ใช่วิบาก

    สำหรับโลภะ โมหะ โทสะ เป็นชาติเดียวคือชาติอกุศล เกิดเมื่อไหร่เป็นอกุศล ไม่ว่าจะเกิดที่ไหนอย่างไรก็เป็นอกุศล ไม่ใช่วิบาก เพราะฉะนั้นเมื่อให้ผล วิบากจิตที่ทำกิจปฏิสนธิจึงไม่ประกอบด้วยเหตุ เมื่อเป็นผลของอกุศลกรรมจะให้ประกอบด้วยเหตุที่ดี คืออโลภะ อโทสะ อโมหะ ไม่ได้ และในขณะเดียวกันเมื่อเป็นวิบากก็ไม่ประกอบด้วยโลภะ โทสะ โมหะ ซึ่งเป็นเหตุ

    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 46


    หมายเลข 6359
    18 ม.ค. 2567