ภิกษุมีสติด้วยเหตุ ๔ ประการแม้อื่นอีก ...๑

ข้อความต่อไป

พระผู้มีพระภาคได้ทรงแสดงถึง ภิกษุมีสติด้วยเหตุ ๔ ประการแม้อื่นอีก

คือ ที่จะให้ระลึกเป็นไปในกาย ในเวทนา ในจิต ในธรรมได้นั้น จะต้องเป็นผู้ที่

ภิกษุมีสติด้วยเหตุ ๔ ประการ แม้อื่นอีก คือ มีสติ เพราะเว้นความเป็นผู้ไม่มีสติ ๑ เพราะนำธรรมเป็นที่ตั้งแห่งความทำสติ ๑ เพราะละธรรมเป็นข้าศึกแก่สติ ๑เพราะไม่หลงลืมธรรมอันเป็นนิมิตแห่งสติ ๑

ธรรมอันเป็นนิมิตแห่งสติ คือ สิ่งที่ทำให้สติระลึก ไม่หลงลืมในธรรมนั้น อย่างเรื่องของกายมีอะไรบ้าง ลมหายใจก็เป็นกาย เวลาใดที่ลมหายใจปรากฏ วิ่งเหนื่อยๆ หรือกระทบลมหายใจของบุคคลหนึ่งบุคคลใด ก็เป็นสิ่งที่จะทำให้สติระลึกรู้ได้ ถ้าเป็นผู้ที่ไม่หลงลืมในธรรมที่เป็นนิมิต หรือว่าเป็นสิ่งที่ทำให้สติระลึกรู้ คือกาย คือเวทนา คือจิต คือธรรมแล้ว ในขณะนั้นก็จะทำให้เป็นผู้ที่ไม่หลงลืมสติได้