สีกระทบตาแล้วเห็น เรียกว่าเป็นการเจริญสติปัฏฐานหรือไม่
ผู้ฟัง เวลาที่ผมเริ่มเจริญสติปัฏฐาน ตาไปกระทบสี แล้วเกิดความรู้สึกว่า เห็นสีปรากฏขึ้นแล้วก็ดับไป แล้วเกิดเป็นความรู้สภาพรู้ว่า เห็นแล้วก็ดับไป และมีสภาพความอยากรู้อยากเห็นสิ่งนั้นว่าเป็นอะไรเกิดขึ้นแล้วดับไป แบบนี้จะเรียกว่าเป็นการเจริญสติปัฏฐานไหม
ท่านอาจารย์ ยังไม่อยากเรียกว่า ได้เจริญสติปัฏฐาน เพราะว่าระลึกอย่างไรจึงรู้ว่าสีมากระทบตา แล้วมีการเห็นเกิดขึ้น
ผู้ฟัง ก็สีกระทบ
ท่านอาจารย์ ระลึกอย่างไรจึงว่า สีกระทบแล้ว
ผู้ฟัง ก็มีสภาพรู้
ท่านอาจารย์ เดี๋ยวนี้สภาพรู้มีใช่ไหม สภาพกระทบเมื่อสักครู่นี้มีด้วยหรือที่จะให้เกิดความรู้ คือ รู้ถึงลักษณะที่กระทบกันด้วยหรือ
ผู้ฟัง รู้ว่าเป็นสภาพรู้
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้น ต้องมีเหตุผลด้วยที่รู้ว่าเป็นคนละสภาพกัน ที่รู้จริงๆ เพราะระลึกอย่างไร แต่ไม่ใช่เพราะระลึกว่า สีมากระทบตาก่อน
ผู้ฟัง รู้ว่าสภาพของจริงกำลังปรากฏทางตา ทางหู
ท่านอาจารย์ ทีละทาง ทางตาก็ได้ ที่จะรู้ว่าสีไม่ใช่การเห็นนั้นระลึกอย่างไร แต่ไม่ใช่โดยลักษณะที่ว่า เพราะสีมากระทบตา
ผู้ฟัง ปรากฏอยู่ แต่สภาพรู้นั้น
ท่านอาจารย์ และที่ว่าอะไรเกิดก่อน รู้ได้อย่างไร
ผู้ฟัง กำหนดหมาย
ท่านอาจารย์ กำหนดหมายว่าสีเกิดก่อนอย่างไร
ผู้ฟัง เพราะสีที่เห็นมากระทบตา
ท่านอาจารย์ นั่นไม่ใช่สติที่ระลึกรู้ลักษณะของสี หรือไม่ใช่สติที่ระลึกรู้ลักษณะของเห็น แต่เป็นการคิดนึก
ถ้าระลึกรู้ว่า สภาพที่คิดนึกในขณะนั้นเป็นนามธรรม ก็ไม่ใช่รู้ลักษณะของสี ไม่ใช่ระลึกรู้ลักษณะของเห็น รวดเร็วมาก ต้องทีละอย่าง แล้วก็ชัด และถูกต้องด้วย ไม่ใช่ปนกัน
เพราะฉะนั้น ผู้ที่เจริญสติปัฏฐานไม่ใช่รู้ว่า สีเกิดก่อน แล้วมากระทบตา แล้วจักขุวิญญาณเกิดทีหลัง จึงเป็นลักษณะที่ต่างกัน ไม่ใช่อย่างนั้น