จิตที่ประกอบด้วยเหตุ - จิตที่ไม่ประกอบด้วยเหตุ

เมื่อเข้าใจคล่องแคล่วดีแล้ว ก็จะกล่าวถึงการจำแนกจิตในอีกนัยหนึ่ง คือนัยของจิตที่ประกอบด้วยเจตสิก ๖ ดวงซึ่งเป็นเหตุ กับจิตซึ่งไม่มีเจตสิก ๖ ดวงที่เป็นเหตุเกิดร่วมด้วย ที่กล่าวอย่างนี้ก็เพื่อให้เข้าใจในภาษาของเราก่อน และภาษาบาลีก็คือ ขณะใดที่จิตนั้นไม่ประกอบด้วยเจตสิกที่เป็นเหตุ ๖ ดวง คือไม่ประกอบด้วยโลภะ โทสะ โมหะ อโลภะ อโทสะ อโมหะ จิตที่ไม่มีเจตสิก ๖ ดวงนี้ประกอบ ภาษาบาลีใช้คำว่า “อเหตุกจิต” หมายความว่าจิตที่ไม่มีเหตุ ๖ เกิดร่วมด้วย

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 56