โลภมูลจิตดวงที่ ๑

โลภมูลจิตที่ต่างเป็น ๘ ประเภทนั้นก็โดยเวทนา เป็นโลภมูลจิตที่เป็น โสมนัสเวทนา ๔ ดวง อุเบกขาเวทนา ๔ ดวง ทิฏฐิคตสัมปยุตต์ ๔ ดวง ทิฏฐิคตวิปปยุตต์ ๔ ดวง อสังขาริก ๔ ดวง สสังขาริก ๔ ดวง

ขณะนี้กำลังพูดถึงโลภมูลจิตดวงที่ ๑ คือ โสมนสฺสสหคตํ ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกํ

โสมนัสเกิดขึ้น ไม่รู้ลักษณะของนามรูป แล้วก็ยังมีความเห็นว่าเป็นวัตถุเป็นสิ่งของเป็นตัวตน เห็นสิ่งที่ประชุมรวมกันนั้นเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด เพราะเหตุว่าไม่รู้ชัดในลักษณะของรูปกระจัดกระจายไปแต่ละทาง แล้วก็เป็นความเห็นผิดของท่านเอง เกิดขึ้นเอง ยังไม่ต้องได้ยินได้ฟังใครทั้งนั้น เกิดมาก็เห็นแล้ว เป็นคน เป็นสัตว์ เป็นวัตถุ เป็นสิ่งของต่างๆ เวลาที่ใครบอกว่าไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน ไม่ใช่สัตว์ไม่ใช่บุคคล ก็ยังไม่เชื่อ ไม่เห็นว่าเป็นอย่างนั้น ก็ยังคงคิดถึงว่าเที่ยง ต้องเป็นคน ต้องเป็นตัวตน ต้องเป็นสัตว์ ต้องเป็นบุคคล ความคิดเห็นอย่างนี้เกิดขึ้นเอง มีกำลังแรง เกิดขึ้นโดยไม่ต้องอาศัยการชักจูง และขณะใดที่เกิดพร้อมกับโสมนัสเวทนา รู้สึกยินดีพอใจในสิ่งนั้น และมีความเห็นว่าเป็นตัวตนเป็นสัตว์บุคคล นั่นคือลักษณะของ โสมนสฺสสหคตํ ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ อสงฺขาริกํ