ขั้นแรกสติต้องระลึกรู้ความต่างของรูปธรรมและนามธรรม

เป็นเรื่องที่ผู้เจริญสติจะต้องเจริญบ่อยๆ เนืองๆ ความรู้เพิ่มขึ้นเป็นขั้นๆ แล้วแต่ว่ากำลังเจริญความรู้ขั้นไหนก็รู้ขั้นนั้น ขั้นแรกที่สุดจะต้องรู้ลักษณะที่ต่างกันของนามธรรม และรูปธรรม เพราะว่าธรรมดาเวลาที่สติไม่ระลึกรู้แล้ว ทั้งนามธรรม และรูปธรรมจะติดกันแน่นมาก เป็นต้นว่ากำลังเห็นหรือว่ากำลังได้ยิน ลักษณะใดเป็นรูปธรรม ลักษณะใดเป็นนามธรรม ถ้าสติไม่ระลึกรู้ก็แยกไม่ออก รู้โดยการฟัง รู้โดยการศึกษาขั้นปริยัติ แต่ไม่ใช่รู้ลักษณะจริงๆ ที่กำลังปรากฏ ถ้าเป็นความรู้ลักษณะจริงๆ ที่กำลังปรากฏแล้ว สติจะต้องเกิดในขณะที่สิ่งนั้นปรากฏ แล้วก็จะระลึกรู้ลักษณะของนามก็รู้ว่าเป็นนาม จะระลึกรู้ลักษณะของรูปก็รู้ว่าเป็นรูป ไม่ใช่ไปจะระลึกรู้ลักษณะของรูปแล้วคิดว่าเป็นนาม เป็นเรื่องละเอียด และต้องเจริญมาก