อาสวะ ๔ - กามาสวะ

เพราะฉะนั้นก็จะขอกล่าวถึงเรื่องของอกุศลธรรมซึ่งทุกคนมี เพื่อจะให้รู้ชัด และก็ละให้ถูกต้องตามเหตุผลด้วย ที่ได้ทรงแสดงไว้ในพระใจปิฏก ก็คงจะได้ยินคำที่เป็นอกุศลธรรมบ่อยๆ บางท่านก็ได้ยินคำว่า กิเลส บางท่านก็ได้ยินคำว่า อาสวะ ก็อาจจะไม่ทราบว่าทำไมบางครั้งใช้คำว่ากิเลส บางครั้งก็ใช้คำว่าอาสวะ ซึ่งความจริงแล้วสภาพของอกุศลธรรมทั้งหมดนี้ เป็นเจตสิก ๑๔ ดวงหรือว่า ๑๔ ประเภท แต่ว่ามีกิจการงานในวันหนึ่งๆ ตามประเภทของสภาพธรรมนั้นๆ เช่นอาสวะ ถ้ากล่าวถึงคำว่า อาสวะ หรือได้ยินคำว่า อาสวะ ไม่ใช่สิ่งที่ดี เป็นอกุศลธรรม เป็นอกุศลเจตสิกประเภทหนึ่งซึ่งมีด้วยกันทั้งหมด ๔ คืออาสวะ ๔ ได้แก่ กามาสวะ ๑ ภวาสวะ ๑ ทิฏฐาสวะ ๑ อวิชชาสวะ ๑ คงพอจะจำได้ถึงอาสวะทั้ง ๔ นี้ โดยที่กามาสวะสภาพที่ไหลไปตามรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ด้วยความยินดี ด้วยความพอใจ ด้วยความเพลิดเพลิน คือตัวของท่านเองจริงๆ หยุดยั้งก็ไม่ได้ เพราะเหตุว่ามีปัจจัยทำให้เกิดขึ้น ถ้าไม่เจริญมรรคมีองค์ ๘ แล้ววันหนึ่งๆ ที่จะไม่ให้จิตตกไป ไหลไปตามอาสวะที่เป็นความยินดีพอใจในรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ เป็นไปไม่ได้เลย เพราะฉะนั้นก็ให้ทราบ ให้ระลึกอยู่เสมอ เวลาที่จิตมีความยิน มีความพอใจ ก็ให้ทราบว่าเป็นนามธรรมชนิดหนึ่ง ซึ่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย