วิบากจิตเกิดเพราะกรรมของเราเองทั้งหมด

ผู้ฟัง การให้ผลเพียง ๗ ประเภทก็รู้สึกจะไม่เดือดร้อนเท่าไร นอกจากทุกข์ทางกาย

ท่านอาจารย์ แล้ววันนี้เป็นทุกข์ หรือไม่ นอกจากทุกข์ทางกาย

ผู้ฟัง ถ้าเห็นอะไรไม่ชอบก็เป็นทุกข์

ท่านอาจารย์ เห็นสิ่งที่ไม่น่าพอใจเป็นผลของกรรม หรือไม่ เลือกได้ไหม เราจะมาถึงเรื่องวิบากก็ต้องรู้ว่าเมื่อไรเป็นวิบาก ขณะไหนเป็นวิบาก และก็จะได้รู้ว่าวิบาก ๗ ดวง จริงๆ แล้วก็คือสิ่งที่มีอยู่เป็นปกติในชีวิตประจำวัน แต่ไม่เคยรู้ว่าเกิดเพราะกรรมของเราเองทั้งหมด ไม่มีใครสามารถที่จะทำให้วิบากจิตของใครเกิดได้ นอกจากกรรมที่บุคคลนั้นได้กระทำแล้วในอดีตเป็นปัจจัยซึ่งหลีกเลียงไม่ได้ กรรมมีทั้งกุศลกรรม และอกุศลกรรม เพราะฉะนั้นกรรมใดถึงกาละ สุกงอมพร้อมที่จะให้วิบากจิตซึ่งเป็นผลเกิด วิบากจิตที่เป็นผลก็ต้องเกิด โดยสำหรับคนที่มีตา ขณะที่กำลังเห็นเป็นผลของกรรม เป็นวิบากจิต

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 60