สังขารธรรม เป็นทุกข์

ท่านอาจารย์ มีข้อสงสัยในเรื่องนี้ไหมคะ

ผู้ฟัง นามรูปนี่ปนกันหรืออย่างไร ...

ท่านอาจารย์ สภาพของนามธรรมแต่ละชนิด รูปธรรมแต่ละชนิด ก็เป็นสภาพธรรมที่ต่างกัน อย่างเวทนา ความรู้สึก กับจิต ก็เป็นสภาพธรรมคนละประเภท แต่ว่าสังขารธรรมหรือธรรมใดๆ ก็ตามที่เกิดขึ้น เกิดขึ้นเพราะมีเหตุปัจจัย เป็นสังขารธรรม เกิด แล้วก็ดับไป นี่เป็นไตรลักษณะของสภาพธรรมทั้งปวง ไม่ว่าจะเป็นจิต หรือเป็นเจตสิก หรือเป็นรูป

ผู้ฟัง มีลักษณะเฉพาะหรือครับ

ท่านอาจารย์ ต้องเกิดดับ ต้องมีลักษณะ สีไม่ใช่เสียง ไม่ใช่กลิ่น สีก็ดับ เสียงก็ดับ กลิ่นก็ดับ สภาพที่คิดก็ดับ สภาพที่เป็นสุขก็ดับ สภาพที่เป็นทุกข์ก็ไม่ใช่สุข คนละลักษณะ

ผู้ฟัง เป็นลักษณะของนามรูปโดยเฉพาะ

ท่านอาจารย์ เกิดขึ้น แล้วดับไป ทุกลักษณะ ทุกสภาพของนามธรรม และรูปธรรม