ขณะที่เห็นมีภวังคจิตคั่นหรือไม่

ผู้ฟัง คำว่าเกิดดับกับภวังคจิตคั่นขณะที่เห็น

ท่านอาจารย์ ภวังคจิตเกิดหรือเปล่า

ผู้ฟัง เกิด

ท่านอาจารย์ ดับไหม

ผู้ฟัง ดับ แสดงว่าขณะที่เห็นรูป

ท่านอาจารย์ จิตเห็นเกิดหรือเปล่า เกิด ดับไหม

ผู้ฟัง ดับ และคำว่าภวังคจิตคือ..

ท่านอาจารย์ ภวังคจิตคือขณะที่ไม่รู้อารมณ์หนึ่งอารมณ์ใดทาง ๖ ทวาร เมื่อคืนนี้นอนหลับสนิทไหม ขณะนอนหลับสนิทมีอะไรปรากฏบ้าง ทุกขณะที่จิตใดเกิด จิตนั้นต้องดับ หลังจากจิตเกิดขึ้นทำกิจแล้วก็ดับ เร็วมาก

ผู้ฟัง ขณะที่เห็น ภวังคจิตคั่นใช่ไหม

ท่านอาจารย์ ยังไม่ได้พูดถึงวาระหนึ่งๆ ว่าเริ่มเมื่อไหร่ และรูปมีอายุเท่าไหร่ หลังจากที่จิตเห็นดับไปแล้ว จิตที่เกิดสืบต่อไม่ใช่ภวังคจิต เป็นสัมปฏิจฉันนจิต มีอารมณ์เดียวกับจิตเห็น เพราะว่ารูปยังไม่ได้ดับ จิตที่เป็นจักขุทวารวิถีจิตจะต้องมีรูปเดียวกันที่ยังไม่ดับตลอดวาระนั้น

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 68