การรู้อารมณ์ที่ปราณีต
ผู้ฟัง การที่จะรู้อารมณ์ประณีต ในขณะที่สติระลึกในลักษณะของรูปธรรม และ นามธรรม เข้าใจว่าเป็นสภาพที่รู้อารมณ์ประณีตยิ่งกว่าสิ่งใด ตามความเข้าใจ ไม่ทราบว่าจะผิดหรือถูก
ท่านอาจารย์ สิ่งที่มีจริงมี ๒ อย่างแม้เป็นรูป เปลี่ยนไม่ได้เลย สิ่งที่เป็นอนิฏฐารมณ์จะเปลี่ยนให้เป็นอิฏฐารมณ์ไม่ได้
ผู้ฟัง ในขณะที่รู้ลักษณะรูปธรรม หรือ นามธรรม ถ้ารู้ลักษณะของรูปธรรม ขณะนั้นก็เป็นการรู้อารมณ์ที่ประณีตของรูปใช่ไหม
ท่านอาจารย์ สิ่งใดที่จริงต้องรู้ตามความเป็นจริงของสิ่งนั้น ไม่ใช่ไปเปลี่ยน รูปนี่เปลี่ยนไม่ได้เลย รูปที่เป็นอนิฏฐารมณ์ ใครรู้เมื่อไหร่ จะไปเปลี่ยนอนิฏฐารมณ์ให้เป็นอิฏฐารมณ์ไม่ได้ ก็ยังคงรู้ในความเป็นอนิฏฐารมณ์นั่นเอง
ผู้ฟัง ในขณะที่สติเกิดรู้ลักษณะของรูป ในขณะนั้นจิต และเจตสิกต้องประณีตด้วย หรือว่าแม้ในขณะที่สติไม่เกิดก็สามารถรู้รูปที่ประณีตได้
ท่านอาจารย์ รูปมีอายุ ๑๗ ขณะ รูปที่เป็นอนิฏฐารมณ์ก็มีอายุ ๑๗ ขณะ รูปที่เป็นอิฏฐารมณ์ก็มีอายุ ๑๗ ขณะ เพราะฉะนั้นชั่ว ๑๗ ขณะที่ปรากฏในวิถีแต่ละทางนั้นดับเร็วแค่ไหน
ผู้ฟัง ดับเร็วมาก
ท่านอาจารย์ ต้องรู้ตามความเป็นจริงอย่างนั้นคือถ้าเป็นอนิฏฐารมณ์ก็เป็นอนิฏฐารมณ์ จิตเห็นเห็นอนิฏฐารมณ์ก็อนิฏฐารมณ์ ใครจะรู้หรือไม่รู้สิ่งนั้นก็เป็นอนิฏฐารมณ์ เป็นลักษณะของรูปนั้นที่เปลี่ยนไม่ได้
ที่มา ...