สะสมอกุศลใดมาก ก็เกิดอาการของอกุศลนั้นๆ มาก

แต่หลังจากนั้นสำคัญกว่า เพราะว่าเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล ซึ่งขณะใดก็ตามที่กุศลจิตเกิดหรืออกุศลจิตเกิด ดับไปแล้ว แต่เก็บสะสมสืบต่อ ทำให้แต่ละคนมีอัธยาศัยแตกต่างกัน ถ้าสะสมอกุศลประเภทใดมาก ก็จะปรากฏการเกิดเพราะมีปัจจัยที่ได้สะสมมามากที่จะให้เป็นอย่างนั้น บางคนขี้โกรธใช่ไหม บางคนก็ไม่ค่อยโกรธแต่โลภ ติดไปหมดเลยต้องการทุกอย่าง ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ถ้าเราไปในห้างสรรพสินค้าหรือไปตลาดนัด หรือไปที่ไหนจะสังเกตได้เลย มีใครชอบทุกอย่างบ้าง สิ่งนั้นก็สวย สิ่งนี้ก็ดี อยากได้ไปหมดทุกสิ่ง แต่บางคนก็น้อยกว่านั้นใช่ไหม ไม่ถึงกับว่าอยากได้ไปทั้งหมดทุกสิ่งทุกอย่าง นี่ก็แสดงให้เห็นอัธยาศัยที่ต่างกัน

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 76