รูปธรรมเป็นปัจจัยแก่นามธรรมโดยวิปยุตปัจจัยได้


    แต่เวลาที่รูปธรรมเป็นปัจจัยแก่นามธรรม เช่น จักขุปสาทเป็นปัจจัยแก่จักขุวิญญาณ ถ้าไม่มีจักขุปสาท จักขุวิญญาณ การเห็นสิ่งที่กำลังปรากฏทางตาในขณะนี้จะมีไม่ได้ จะเกิดไม่ได้

    เพราะฉะนั้นรูปธรรมเป็นปัจจัยให้แก่นามธรรมเกิดขึ้นได้ แต่เป็นวิปปยุตตปัจจัย ไม่ใช่สัมปยุตตปัจจัย

    เพราะฉะนั้นความหมายของ “วิปปยุตปัจจัย” คือ นามธรรมเป็นปัจจัยแก่รูปธรรม หรือรูปธรรมเป็นปัจจัยแก่นามธรรม ชื่อว่า “วิปปยุตปัจจัย” เพราะเหตุว่าไม่ใช่ธรรมที่สัมปยุตต์กัน หรือเกี่ยวข้องกันอย่างนามธรรม


    หมายเลข 7102
    23 ส.ค. 2558