ไม่มีตัวตนที่จะดับกิเลส นอกจากปัญญาที่เจริญขึ้น
เพราะฉะนั้นสภาพธรรมทั้งหลาย ไม่มีผู้หนึ่งผู้ใดมีอำนาจที่จะยับยั้ง หรือที่จะดับอกุศลได้ ทั้งๆ ที่รู้ว่า มีอกุศลมาก มีกิเลสมาก ก็ยังไม่สามารถมีตัวตนที่ดับกิเลส และอกุศลเหล่านั้น นอกจากปัญญาที่ค่อยๆ อบรมเจริญขึ้น จนกระทั่งสามารถรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตนเสียก่อน แล้วจึงจะละคลายโลภะ โทสะ โมหะ ลงได้ แต่ว่าไม่ใช่ใครสามารถละโลภะได้เสียก่อน แล้วจึงจะอบรมเจริญปัญญาที่จะเป็นพระโสดาบันในภายหลัง
ถึงแม้ว่าโลภะจะเกิดขึ้นก็เป็นสภาพธรรมชนิดหนึ่ง ซึ่งไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน เป็นสภาพธรรมที่เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย และปัญญาก็จะต้องระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมนั้นตามความเป็นจริงว่า ลักษณะนั้นเป็นสภาพธรรมชนิดหนึ่งซึ่งเกิดดับ
หมายเลข 7305
22 พ.ย. 2567