ชื่อว่าโลกิยธรรม - ชื่อว่าโลกุตตรธรรม


    โดยนัยของการจำแนกจิต โดยประเภทที่เป็นโลกะและโลกุตระ ข้อความในอัฏฐสาลินี อรรถกถา สังคิณีปกรณ์ ข้อความใน จิตตุปปาทกัณฑ์ อธิบาย จุฬันตรทุกะ มีข้อความว่า

    ชื่อว่า “โลกียธรรม” เพราะประกอบในโลก โดยเหตุที่นับเนื่องอยู่ในโลกนั้น

    ชื่อว่า “อุตตรธรรม” คือ ธรรมอันยิ่งเพราะธรรมอันยิ่ง เพราะข้ามขึ้นจากโลกนั้น

    ชื่อว่า “โลกุตรธรรม” เพราะข้ามขึ้นจากโลก โดยเหตุที่ไม่นับเนื่องอยู่ในโลก

    ก็คงจะเป็นที่เข้าใจความหมายของโลกียจิตกับโลกุตตรจิต เพราะจิตทั้งหลายเป็นสังขารธรรม เป็นสภาพธรรมที่เกิดดับ แต่ที่จำแนกเป็นโลกียจิตและโลกุตตรจิต ก็เพราะโลกุตตรจิตมีนิพพานเป็นอารมณ์ และดับกิเลส และชื่อว่า “โลกุตรธรรม” เพราะข้ามขึ้นจากโลก เป็นเหตุที่ไม่นับเนื่องอยู่ในโลก


    หมายเลข 7510
    21 ส.ค. 2558