ขณะนี้จิตกำลังกระทำให้วิจิตร

ท่านผู้ฟังอาจจะคิดถึงภายนอกว่า สิ่งนั้นจิตก็กระทำให้วิจิตร สิ่งนี้จิตก็กระทำให้วิจิตร คนนี้จิตก็กระทำให้วิจิตร คนนั้นจิตก็กระทำให้วิจิตร หรือว่าคติของสัตว์เดรัจฉานประเภทต่างๆ จิตก็กระทำให้วิจิตร แต่ลืมว่า แท้ที่จริงแล้วจิตในขณะนี้ เดี๋ยวนี้เองซึ่งกำลังกระทำให้วิจิตรต่อไปข้างหน้า เพราะฉะนั้นไม่ใช่ให้คิดถึงเพียงสิ่งข้างนอกว่า จิตกระทำให้วิจิตร แต่เมื่อเห็นสิ่งที่จิตกระทำให้วิจิตรข้างนอกแล้ว พระผู้มีพระภาคตรัสให้ระลึกรู้ลักษณะของจิตที่กำลังเป็นไปในขณะนี้ เป็นจิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน