การรู้ลักษณะของจิตต้องในขณะที่กำลังเห็น ได้ยิน....คิดนึก

เพราะการที่จะรู้ลักษณะของจิต ต้องในขณะที่กำลังเห็น จึงจะรู้ว่ามีธาตุรู้ มีสภาพรู้ที่กำลังเห็นสิ่งที่กำลังปรากฏทางตา

การที่จะรู้ลักษณะของจิตได้ ก็ต้องในขณะที่ได้ยินเสียง ในขณะที่กำลังได้ยินเสียง เป็นหนทางที่จะรู้ว่า มีธาตุรู้ มีสภาพรู้ ที่กำลังรู้เสียง ซึ่งไม่ใช่เสียง แต่สภาพรู้ ธาตุรู้นั้นกำลังรู้เสียง

ขณะใดที่กลิ่นปรากฏ ขณะนั้นก็เป็นขณะที่สามารถจะรู้ได้ว่า มีจิตซึ่งเป็นสภาพรู้กลิ่น ในขณะที่กำลังลิ้มรส ที่รสปรากฏในขณะนั้นก็เป็นขณะที่สามารถจะรู้ลักษณะของจิต ซึ่งเป็นสภาพที่กำลังลิ้มรส ทางใจที่กำลังคิดนึกก็เหมือนกัน ซึ่งทุกท่านคิดอยู่ตลอดเวลา ก็ย่อมจะเป็นขณะที่จะทำให้รู้ได้ว่า ที่มีเรื่องที่กำลังคิดในขณะนั้น ก็เพราะจิตนึกถึง คิดถึงเรื่องนั้น จิตเป็นสภาพคิด ถ้ามิฉะนั้นแล้ว จะรู้ลักษณะของจิตได้ขณะไหน ที่จะรู้ว่า ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน ถ้าไม่พิจารณาในขณะที่กำลังเห็นเดี๋ยวนี้ หรือว่ากำลังได้ยินเดี๋ยวนี้ กำลังได้กลิ่นเดี๋ยวนี้ กำลังลิ้มรสเดี๋ยวนี้ กำลังกระทบสัมผัสทางกาย หรือกำลังคิดนึกทางใจ