ข้าศึกต่อสัมมาทิฏฐิ

ที่ชื่อว่า ทิฏฺฐิวิสูกายิกํ ความเห็นเป็นข้าศึกต่อสัมมาทิฏฐิ ด้วยอรรถว่า แย้ง และด้วยอรรถว่า ย้อนต่อสัมมาทิฏฐิ

จริงอยู่ความเห็นผิดเมื่อเกิดขึ้นย่อมแย้ง และย่อมย้อนความเห็นชอบ

ความเห็นชอบเป็นอย่างนี้ แต่ความเห็นผิดแย้งหรือย้อน คือ ตรงกันข้ามกับความเห็นถูก

ความเห็นถูกย่อมเห็นว่า เหตุย่อมตรงต่อผล การทำชั่วก็ย่อมเป็นเหตุให้เกิดผลชั่ว อกุศลกรรมเป็นเหตุให้เกิดอกุศลวิบาก กุศลกรรมเป็นเหตุให้เกิดกุศลวิบาก

แต่ถ้าไม่เห็นอย่างนี้ ย่อมได้ชื่อว่า ย้อนหรือแย้งต่อความเห็นชอบ คือ ถ้าเห็นว่า อกุศลกรรมไม่ได้ให้ผลเป็นอกุศลวิบาก หรือกุศลกรรมไม่ได้ให้ผลเป็นกุศลวิบาก ในขณะนั้นก็เป็นความเห็นผิด หรือถ้าคิดว่า ตายแล้วสูญ หรือว่าตายแล้วเที่ยง ขณะนั้นก็ย้อนหรือแย้งกับความเห็นถูก เพราะเหตุว่าสภาพธรรมกำลังเกิดดับตามเหตุตามปัจจัย เมื่อมีปัจจัยก็เกิดขึ้น จะสูญได้อย่างไร เพราะปัจจัยที่จะให้เกิด มี หรือว่าจะเที่ยงได้อย่างไร ในเมื่อปัจจัยที่ทำให้เกิดหมดไป สิ่งที่เกิดก็ต้องหมดไปด้วย