สัตวโลกคือโลกของแต่ละคน

ผู้ฟัง สัตวโลกจะเกี่ยวกับที่พระพุทธองค์หมายถึงโลกหรือเปล่าคะ

ท่านอาจารย์ เหมือนกันค่ะ ถ้าใช้คำว่า “โลก” แล้ว ทั้ง ๓ อย่างก็ต้องเกิดดับ อย่างโอกาสโลก หมายความถึงดวงดาวต่างๆ จักรวาลต่างๆ นี่คือโอกาสโลก โอกาส หมายถึงสถานที่ เพราะฉะนั้นโอกาสโลก ก็คือโลกซึ่งเป็นสถานที่ แต่ต้องแตกดับด้วย เกิดดับด้วย แม้แต่สังขารโลก ก็คือสภาพธรรมใดที่เกิดขึ้น สภาพธรรมนั้นก็ดับไป

แต่ละคนที่นั่งอยู่ที่นี่ เราใช้คำว่า “สัตวโลก” คือ สภาพธรรมที่มีทั้งจิต และรูป มีทั้งร่างกาย และจิตใจ มีจิต เจตสิก รูป เป็นสัตว์ ถ้าอย่างโต๊ะ เก้าอี้ก็เป็นแต่เพียงรูป ไม่ใช่สัตว์ ใช่ไหมคะ แต่ถึงจะเป็นมนุษย์ เป็นเทวดา ก็เป็นสัตวโลกทั้งนั้น แล้วจริงๆ แล้วก็คือ จิตเกิดขึ้นขณะหนึ่ง ของแต่ละคน เป็นโลกเฉพาะของแต่ละคนจริงๆ

จิตเห็น โลกหนึ่ง ขณะไหนก็ได้ จะถือว่าเป็นขันธ์นี้หรือขันธ์โน้น หรือขันธ์ไหนก็ตาม จิตเห็นเกิดขึ้นแล้วก็ดับ

เพราะฉะนั้นสัตวโลก ก็คือโลก ซึ่งได้แก่จิตของแต่ละคนซึ่งวิจิตรต่างๆ ไปนั่นเอง