ภัยใหญ่ที่รอดยาก
ธรรมเกิดแท้ๆ เป็นธรรมแต่ละขณะ ซึ่งเกิดแล้วก็ดับไป ก็ยังเข้าใจว่าธรรมนั้นเป็นตัว และวันนี้ทั้งวัน หรือเมื่อวานนี้ และวันก่อน คิดที่จะเอาตัวรอดหรือเปล่า หรือไม่มีอะไรที่ต้องรอด ภัยอันตรายก็ไม่มีจะต้องรอดไปไหน ใช่ไหมคะ บางคนอาจจะคิดอย่างนั้น เวลาที่พูดถึง “รอด” หมายความถึงรอดจากภัยอันตราย ส่วนใหญ่จะคิดอย่างนี้ มีภัยเกิดขึ้นแล้วจะไม่เอาตัวรอดหรือ
ท่านผู้ฟังท่านหนึ่งได้เล่าให้ฟังถึงเหตุการณ์ที่เพิ่งจะเกิดขึ้นในชีวิตของท่าน บ้านเกือบถูกไฟไหม้ เพราะฉะนั้นขณะนั้นที่กำลังรู้อย่างนั้น จะเอาตัวรอดไหม แค่รอดจากภัย แต่สิ่งที่รอดยากกว่าภัยอันตรายที่มองเห็น ก็คือภัยของกิเลส ภัยของอกุศล แต่ถ้าได้ฟังธรรมมาแล้วนานมากด้วย และมีความเข้าใจด้วย เพราะฉะนั้นในขณะนั้นก็รอดตามกำลังของความเข้าใจจากอกุศล
เพราะฉะนั้นส่วนใหญ่ไม่ได้คิดว่า วันทั้งวันเป็นอกุศลหรือเปล่า โลภะมีไหม โทสะมีไหม และพอได้ยินคำว่า “กิเลส” จากสภาพจิตที่เศร้าหมองแปดเปื้อนด้วยอกุศล เพราะฉะนั้นจะเห็นได้ว่า เราเข้าใจคำว่า “กุศล” วันนี้ทำหรือยัง ยังไม่ได้ทำกุศล แต่ก็ลืมว่า แล้วอกุศลทำหรือเปล่า ทางกาย ทางวาจา และยังละเอียดไปกว่านั้นอีก แล้วกิเลสมีไหม จิตที่แม้ไม่ได้ทำ แต่เศร้าหมองแล้วเพราะโลภะ แม้เล็กน้อยนิดเดียวในขณะที่กำลังคิด เพียงแค่คิด ยังไม่ได้ทำ จิตขณะนั้นก็แปดเปื้อนเศร้าหมองด้วยกิเลสแล้ว
เพราะฉะนั้นตั้งแต่เช้ามา คิดที่จะรอดจากอกุศล และกิเลสหรือเปล่า