ความหมายของอายตนะ

ผู้ฟัง อยากเข้าใจคำว่า “อายตนะ” ค่ะ ตามที่เข้าใจก็คือ อายตนะ เป็นที่ประชุมรวมกันของ ๓ อย่าง ทีนี้การที่จะเข้าใจอรรถของคำว่า “อายตนะ” เราควรเข้าใจอย่างไรคะ

ท่านอาจารย์ ก็หมายความว่า เป็นที่ต่อ ที่ประชุม หรือเป็นบ่อเกิด

ผู้ฟัง ในด้านของสติปัฏฐาน จะเข้าใจอายตนะอย่างไรคะ

ท่านอาจารย์ ขณะนี้มีจิตซึ่งเป็นธาตุรู้ แต่ขณะนี้กำลังเห็น ถูกไหมคะ ที่เห็นนี่เป็นจิตชนิดหนึ่ง ถ้าไม่มีจักขุปสาท เห็นได้ไหม

ผู้ฟัง ไม่ได้ค่ะ

ท่านอาจารย์ ถ้าไม่มีรูปารมณ์กระทบ เห็นได้ไหม

ผู้ฟัง ไม่ได้

ท่านอาจารย์ แล้วเห็นเมื่อไรคะ

ผู้ฟัง เห็นเมื่อมี ๓ อย่างประชุมกัน

ท่านอาจารย์ เห็นเมื่อมีจักขุปสาทที่ยังไม่ดับ และรูปารมณ์ที่กระทบยังไม่ดับ นี่คือความหมายของอายตนะ

ผู้ฟัง ที่ไปอ่านในสติปัฏฐานสูตร มีอายตนบรรพ คนที่เข้าใจคำว่า “อายตนะ” จะต้องเข้าใจ หรือสติปัฏฐานเกิดขณะที่จักขุวิญญาณปรากฏ อย่างนั้นใช่ไหมคะ

ท่านอาจารย์ ถ้ายังไม่รู้ลักษณะที่เป็นนามธรรม และรูปธรรม จะเข้าใจอายตนะได้ไหมคะ

ผู้ฟัง ไม่ได้ค่ะ

ท่านอาจารย์ ก็เพียงแต่จำชื่อ