รักตัวเองด้วยอะไรกันแน่ !
ถ้าจะพูดถึงรักตัวเอง ทำร้ายตัวเอง เพราะมีกิเลสของตัวเอง เพราะฉะนั้นการรักตัวเองด้วยความไม่รู้ค่ะ กับการที่บอกว่า รักตัวเองด้วยความรู้ที่จะรู้ว่า เมื่อมีกิเลสที่สะสมมามาก เพราะฉะนั้นก็หาทางที่ขัดเกลาละคลาย ไม่ให้เกิดทุกข์ ไม่ทำร้ายด้วยกิเลสของตัวเอง
เพราะฉะนั้นการฟังธรรม ต้องมีความเข้าใจจริงๆ ในแต่ละคำ จนกระทั่งถึงในที่สุด ก็คือว่า เมื่อมีปัญญาเกิดแล้ว ก็คือพ้นจากการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นตัวตน จึงจะเริ่มละการทำร้ายตัวเองด้วยการมีกิเลสมากๆ เพราะว่าจริงๆ แล้วทุกข์ทั้งหมดมาจากกิเลส และในขณะที่กิเลสเกิด ไม่เข้าใจเลยว่า ขณะนั้นรักตัวเองหรือเปล่า คนที่ว่ารักตัวเอง เวลาที่กิเลสเกิด รักตัวเองหรือเปล่า ไม่ได้มีการรู้อะไรเลยทั้งสิ้น แต่รักด้วยความไม่รู้
เพราะฉะนั้นรักด้วยความไม่รู้ก็เป็นอย่างหนึ่ง คืออยากให้ตัวเองเป็นอย่างนั้น เป็นอย่างนี้ มีปัญญา พ้นภัยต่างๆ ล้วนแต่รักตัวเองด้วยความไม่รู้ แต่ถ้ารู้จริงๆ รักตัวเองต้องไม่ทำร้ายตัวเอง โดยการไม่มีกิเลสของตัวเองที่จะทำร้ายตัวเอง
นั่นคือความรู้ และเมื่อมีความรู้ความเข้าใจเพิ่มขึ้น ก็จะรู้ว่า ไม่มีตัว นั่นจึงจะเริ่มหยุดทำร้ายตัวเองได้ เมื่อไม่มีตัวตน เป็นแต่สภาพธรรมทั้งหมด แต่กิเลสอื่นก็ยังมีปัจจัยเกิด เพราะฉะนั้นความรู้นั้นก็สามารถดับกิเลสได้หมด เพราะว่ารักตัวเองด้วยความเห็นผิดว่า เป็นตัวเองจริงๆ เป็นเราจริงๆ รักตัวเองด้วยโลภะ ความติดข้อง แต่ไม่เห็นผิด ก็ยังรักตัวเอง รักตัวเองด้วยมานะ ความสำคัญตนว่า มีเราสำคัญ ขณะนั้นก็เป็นการรักตัวเอง ที่สำคัญตนว่ามีความสำคัญต่างๆ
เพราะฉะนั้นรักตัวเองด้วยความเห็นผิดว่า มีเราจริงๆ แล้วแน่นอน รักยิ่งกว่าอะไรหมดเลย และรักตัวเองแม้ไม่เห็นผิด แต่ก็ยังมีความติดข้องในตัวตนด้วยตัณหา และก็รักตัวเองแม้ว่าไม่มีทิฏฐิ ก็ยังมีความสำคัญตน
เพราะฉะนั้นความรักตัวเองก็ด้วยตัณหา ด้วยทิฏฐิ ด้วยมานะ เพราะฉะนั้นกว่าจะไม่ทำร้ายตัวเอง เพราะรู้ว่าไม่มีตัวเอง และดับกิเลสได้หมด