อยากเท่าไหร่ก็ไม่ถึง

ผู้ฟัง คนที่เพิ่งเริ่มเจริญสติปัฏฐานใหม่ หมายถึงยังไม่มีสติปัฏฐานเกิดเลย ก็อาจจะมีความสนใจเรื่องราวของธรรม เมื่อมีการศึกษาแล้วก็มีความสนใจอยากรู้ว่า สภาพธรรมตามความจริงเป็นอย่างไร ก็มีการพูดกันว่า ถ้าอยากจะรู้สภาพธรรม ก็ไม่สามารถจะรู้สภาพธรรมนั้นได้ เพราะฉะนั้นหมายความว่า บุคคลที่เจริญสติปัฏฐานขั้นต้นๆ นี้ ไม่มีความอยากที่จะรู้ลักษณะของสภาพธรรมนั้นหรืออย่างไรครับ

ท่านอาจารย์ เห็นขณะนี้เป็นสภาพธรรมหรือเปล่าคะ

ผู้ฟัง เป็นครับ

ท่านอาจารย์ แล้วก็อยากจะรู้ว่า เห็นเป็นธรรมอย่างไร ใช่ไหมคะ

ผู้ฟัง ครับ

ท่านอาจารย์ ถ้าพูดถึงสภาพธรรม เราไม่ได้พูดลอยๆ มีสิ่งที่กำลังเป็นธรรมเดี๋ยวนี้ และอยากจะเห็นว่า สภาพธรรมนี้เป็นธรรมอย่างไร หรือคะ

ผู้ฟัง คือมีความสงสัยว่า ในสติปัฏฐานขั้นต้น จะไม่มีความอยากที่จะรู้มากขึ้น อยากจะมีสติปัฏฐานมากขึ้นเลยหรือ

ท่านอาจารย์ คนที่เจริญสติปัฏฐานจะรู้ว่า แม้ขณะนั้นความอยากก็ไม่ใช่หนทาง

ผู้ฟัง เพราะการเจริญสติปัญญาเป็นการละ เพราะฉะนั้นก็รู้ว่า ความอยากนี้ก็ไม่ใช่หนทาง แต่ไม่ได้หมายความว่า ความอยากจะหายไปหมด

ท่านอาจารย์ ไม่มีทางหายเลย

ผู้ฟัง เรื่องของโลภะ หลายๆ คนรวมทั้งผมเองก็เป็นอย่างนี้ คือ เมื่อรู้ว่าอะไรเป็นสิ่งที่ดี ถ้าขณะนั้นไม่ใช่ปัญญาที่รู้เหตุผล ก็มีความต้องการ

ท่านอาจารย์ ถึงต้องการ ก็ไม่รู้ แล้วจะไปต้องการทำไม เวลานี้ทุกคนรู้ว่า เห็นเป็นนามธรรม และไม่ใช่รู้ด้วยความต้องการ ต้องการอย่างไรๆ ก็ไม่สามารถรู้ได้ว่า เห็นขณะนี้เป็นนามธรรม แล้วไปต้องการทำไม ต้องการพระอาทิตย์ ต้องการพระจันทร์

ผู้ฟัง ก็อย่างสิ่งที่เป็นรูปธรรม ไม่เห็นมีสาระอะไร เราก็ยังต้องการ แต่เรื่องของกุศลจิตที่ประกอบด้วยปัญญา มีคุณค่ามากยิ่งกว่า ก็เป็นปัจจัยทำให้ต้องการ

ท่านอาจารย์ แต่ถ้าถึงระดับขั้นสติปัฏฐาน ทุกคนจะรู้ได้เลยว่า ถึงอย่างไรก็ไม่ถึงด้วยความอยาก อย่างไรๆ อยากเท่าไรก็ไม่ถึง

เพราะฉะนั้นเมื่ออยากเท่าไรก็ไม่ถึง แล้วจะอยากทำไม ก็ไม่อยากเสียดีกว่า เพราะอย่างไรๆ ก็ไม่ถึงด้วยความอยาก

ผู้ฟัง คุณตรีคิดว่าจะไม่อยากต่อไปไหมครับ

ผู้ฟัง มันอยากไปแล้ว ก็ไม่รู้จะทำอย่างไร

ท่านอาจารย์ สิ่งที่ผ่านไปแล้ว ผ่านไปแล้วค่ะ โดยมากจะไปกังวล แต่จริงๆ แล้ว ขณะนี้ค่ะ สภาพธรรมเป็นเครื่องสอบหรือพิสูจน์ปัญญาของเรา อยากจะเห็นสภาพธรรมที่กำลังเห็นเป็นนามธรรมหรือเปล่าคะ เดี๋ยวนี้เอง จริงๆ แล้วไม่ได้อยากเดี๋ยวนี้

ผู้ฟัง ก็มีความสงสัยโดยเฉพาะเรียนเรื่องของสภาพธรรม บางอย่างก็มีเค้าที่มีสิทธิ์จะรู้เห็นสิ่งนั้นได้ แต่ก็ไม่รู้ ใช่ไหมครับ

ท่านอาจารย์ ด้วยปัญญาระดับไหน เราก็ศึกษานี่ค่ะ ขั้นฟังไม่ใช่ขั้นนั้น ถ้ามีสิทธิ์ก็ต้องของระดับอื่น

ผู้ฟัง ที่จริงก็เรียนกันมาว่า ความอยากไม่ได้เป็นเหตุเป็นปัจจัยให้สติปัฏฐานเกิดเลย แต่ตามความจริงก็มีความอยากจะรู้

ท่านอาจารย์ พิสูจน์เดี๋ยวนี้ กำลังเห็น อยากหรือเปล่าที่จะรู้ มีใครอยากที่จะรู้บ้างไหมคะ ขณะนี้ที่กำลังเห็นเดี๋ยวนี้