วิปัสสนาคืออะไร ๒

พระคุณเจ้า ที่พระองค์ตรัสสมถวิปัสสนาขึ้นมา ยังถือว่าไม่ถูกต้อง ใช่ไหม

ท่านอาจารย์ ไม่ใช่เป็นการถือ แต่ความจริงเป็นอย่างไรก็เป็นอย่างนั้น สำนักนั้นทำให้เข้าใจสภาพธรรมนี้เดี๋ยวนี้ตามปกติหรือเปล่า สมัยที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงธรรม ผู้ฟังสามารถประจักษ์แจ้งการดับ เพราะว่าท่านเหล่านั้นสะสมปัญญาที่จะประจักษ์สภาพธรรม มีสำนักปฏิบัติที่ไหนสำหรับคฤหัสถ์ ท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐีเป็นผู้เลิศฝ่ายทานของอุบาสก ไม่มีสำนักของท่านอนาถบิณฑิกะเลย วิสาขาอุบาสิกาก็เป็นผู้เลิศทางฝ่ายอุบาสิกาถวายทาน ก็ไม่สำนักของอุบาสิกาวิสาขา ในครั้งนั้นไม่มีสำนักปฏิบัติ เพราะเหตุว่าปฏิบัติธรรมไม่ใช่เรา เป็นสภาพธรรมแต่ละอย่างที่เกิดขึ้น เมื่อเกิดขึ้นแล้วต้องทำหน้าที่ของธรรมนั้นๆ โลภะปฏิบัติกิจของโลภะ คือ ติดข้อง จะไปปฏิบัติกิจของโทสะไม่ได้ โทสะเกิดขึ้นขุ่นใจ จะไปปฏิบัติกิจของโลภะ ติดข้องไม่ได้

เพราะฉะนั้นการปฏิบัติไม่ใช่เรา เมื่อเข้าใจคำว่า “อนัตตา” ก็คือว่า สภาพธรรมใดปฏิบัติ ได้แก่ มรรคมีองค์ ๘ ได้แก่ สภาพธรรมที่เป็นเจตสิก คือ สภาพธรรมที่เกิดกับจิต ๘ ชนิด ไม่ใช่เราเลย

เพราะฉะนั้นการอบรม คือ ฟังให้เข้าใจ ความเข้าใจนั้นคือปัญญา และปัญญานั้นเองที่กำลังฟังขณะนี้ วันหนึ่งก็ทำให้ประจักษ์ความจริงของสภาพธรรม เพราะเจตสิกเป็นมรรคเกิดขึ้นทำกิจระลึกตรงลักษณะ ซึ่งเป็นสภาพธรรมที่กำลังเกิดดับ

ขณะนี้เป็นเพียงการฟังเรื่องราวให้เข้าใจก่อน เพราะฉะนั้นธรรมคือธรรม ถูกคือถูก ผิดคือผิด ความเห็นถูกความเห็นถูก ความเห็นผิดคือความเห็นผิด ไม่ว่าที่ใดก็ตาม ถ้าไม่ทำให้เกิดปัญญา ความเห็นที่ถูกต้อง ที่นั้นก็ไม่ใช่แสดงธรรม หรืออบรมปัญญาตามที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดง