อะไรประเสริฐสุด

สนทนาธรรมกับเด็ก

ผู้ฟัง ที่ผมหมายถึงคือ เราต้องการจะมีความสุขที่แท้จริง แต่ผมสับสนว่า เป็นความโลภหรือเปล่าที่เราอยากได้ความสุข

ท่านอาจารย์ ตอบได้ไหมว่า ความสุขที่แท้จริงคืออะไร

ผู้ฟัง คือการไม่มีเรา

ท่านอาจารย์ คือการที่ทุกอย่างไม่เกิดขึ้นอีกเลย ถ้ายังเกิดก็ต้องมีสุขมีทุกข์ บังคับไม่ได้ เพราะฉะนั้นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าปรินิพพาน ใช้คำว่า “ปรินิพพาน” คือดับโดยรอบ ไม่มีสภาพธรรมใดๆ เกิดอีกเลย เพราะว่าไม่มีกิเลสที่ต้องการให้มีสภาพธรรมหนึ่งสภาพธรรมใดเกิดขึ้น เพราะรู้ว่าสภาพธรรมใดที่เกิด สภาพธรรมนั้นดับ สิ่งที่เกิดดับแสนเร็ว และหมดไปเร็วมาก มีค่าอะไร มีอะไรเหลือ ไม่มีเหลือเลยสักอย่างเดียว ควรหรือที่จะติด ควรหรือที่จะยึดถือว่าเป็นสุข

เพราะฉะนั้นความสุขที่แท้จริง คือ ความสงบจากการเกิด ไม่มีการเกิดอีกเลย แต่ใครจะถึง ถึงได้วันหนึ่ง อย่างที่พระอรหันต์ทั้งหลายท่านถึงแล้ว เพราะฉะนั้นต้องอาศัยการอบรม เพราะเป็นเรื่องของปัญญา ไม่ใช่เป็นเรื่องที่ใครอยากไม่เกิดก็ไปฆ่าตัวตาย ไม่ใช่อย่างนั้นเลยค่ะ ก็ต้องเกิดอีกแน่ๆ

ผู้ฟัง จากที่เราเรียนรู้ก็คือความโลภเป็นสิ่งที่เราควรจะละ

ท่านอาจารย์ เราละได้อย่างไรล่ะคะ ทุกอย่างที่ไม่ดี เราควรละหมด แล้วเราละได้อย่างไร

ผู้ฟัง โดยที่

ท่านอาจารย์ ไม่มีทาง

ผู้ฟัง ถ้าเราพยายามล่ะครับ

ท่านอาจารย์ เรา ไม่มีทาง เพราะเหตุว่า เป็นเรา จึงไม่มีทาง เมื่อไม่มีเราเท่านั้นแหละ คือ ทาง ทางคือเมื่อไม่มีเรา แต่ถ้ายังมีเราอยู่ ก็ไม่มีทาง เพราะเป็นเรา เป็นความเห็นผิดตั้งแต่ต้นเลย

ผู้ฟัง เพราะฉะนั้นก็จะต้องศึกษาจนเข้าใจว่า อย่างไรถึงจะไม่เป็นเรา

ท่านอาจารย์ ผู้ที่มีบุญศึกษาคำสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะคนนั้นสะสมมาที่จะรู้ว่า มีค่าที่สุด ประเสริฐที่สุด เป็นรัตนะที่สูงที่สุด ถ้าเราได้ลาภเป็นเพชรนิลจินดาหายได้ไหม ตกน้ำได้ไหม ขโมยลักได้ไหม โจรปล้นได้ไหม แต่ความรู้ของเรา ใครจะเอาไปได้ ไม่มีทางที่ใครจะเอาไปได้เลย

เพราะฉะนั้นสิ่งที่ประเสริฐที่สุด สูงที่สุดไม่ใช่ทรัพย์สินเงินทอง ลาภอันประเสริฐก็คือ การได้มีโอกาสฟัง และเข้าใจพระธรรม

ผู้ฟัง อาจารย์กำลังจะบอกว่า สิ่งที่ทุกคนได้ฟังวันนี้ และมีความเข้าใจก็เป็นการสะสมความรู้ความเข้าใจอีกต่อไป ใช่หรือเปล่าคะ

ท่านอาจารย์ เราจะรู้ผลของการฟังคราวนี้เมื่อไร ทราบไหมคะ

ผู้ฟัง หมายความว่าอย่างไรคะ

ท่านอาจารย์ ผลของการมานั่งฟังวันนี้ เราจะรู้ได้เมื่อไร

ผู้ฟัง ตอนนี้เข้าใจมากขึ้น ก็รู้ผลตอนนี้แล้วค่ะ

ท่านอาจารย์ ค่ะ เพราะฉะนั้นตัวเองเป็นผู้รู้ใช่ไหมคะ แล้วจะรู้ด้วยว่า จะติดตามต่อไปหรือเปล่า ถ้าเป็นผลก็คือติดตามต่อไป แต่ถ้าเห็นว่าไม่มีค่า ก็คือไม่ติดตามต่อไป

เพราะฉะนั้นแต่ละคนจะรู้ด้วยตัวของตัวเอง ไม่ต้องไปสอบที่ไหน แต่รู้จากกำลังฟัง เห็นประโยชน์ไหม มีคุณค่าหรือเปล่า สมควรที่จะศึกษาต่อไปไหม หรือจะรอๆ รอไปเรื่อยๆ หรือรอก็ไม่รู้ มีประโยชน์ สนุกดีกว่า

นี่ก็เป็นเรื่องของแต่ละคนซึ่งจะรู้จักตัวเองตามความเป็นจริง ถ้าให้ยกมือจะยกไหมคะ หรือยังไม่กล้าจะยก ไม่มั่นใจ