เข้าใจสิ่งที่ถูก ไม่เสียเวลา

คุณศุกล สิ่งที่จะทำให้คนไม่หนักใจ ไม่ไขว้เขว และเห็นประโยชน์ การเริ่มต้นกับกลุ่มบุคคล ท่านอาจารย์คิดว่า เราควรจะมีคำพูดคำแนะนำอย่างไร

ท่านอาจารย์ จริงๆ แล้วแต่ละบุคคลไม่เหมือนกัน แต่ละกลุ่มก็ไม่เหมือนกัน เพราะฉะนั้นเราไม่มีการตระเตรียม เราต้องพร้อมที่จะดูว่า บุคคลนั้นมีความรู้ระดับไหน มีความสนใจระดับไหน สามารถจะรับได้แค่ไหน

คุณศุกล ถ้าอย่างนั้นก็คงต้องเป็นเรื่องเรามีความพร้อมแค่ไหน อย่างไร

ท่านอาจารย์ เรามีความพร้อมที่เรามีกุศลศรัทธา มีเจตนาที่ดีที่จะเกื้อกูล แต่อย่าลืมว่า คนฟังต่างกัน ระดับความเข้าใจต่างกัน ความสนใจต่างกัน สามารถจะรับได้แค่ไหนด้วย เพราะว่าบางทีเราคิดว่า เราพูดสองสามคำ เราเข้าใจ แต่เขาเหมือนเข้าใจ แต่ความจริงเขาเข้าใจหรือเปล่า

คุณศุกล ทีนี้การที่เราจะเริ่มต้น

ท่านอาจารย์ พูดถึงสัจธรรม ธรรมที่เป็นของจริง พิสูจน์ได้เลย

คุณศุกล ก็หนีไม่พ้นไปจากจิต เจตสิก รูป

ท่านอาจารย์ แน่นอนค่ะ ถ้าไม่พูดถึงเรื่องเหล่านี้ ธรรมไม่มีประโยชน์เลย เป็นตัวเรา ตัวเขาตลอด

คุณศุกล ไม่ต้องกลัวว่าพูดซ้ำๆ ไม่จำเป็นเลยใช่ไหมครับ

ท่านอาจารย์ ขอให้เขาเข้าใจขึ้นเรื่อยๆ

คุณศุกล ครับผม

ท่านอาจารย์ ความเข้าใจสำคัญที่สุด คือ ประโยชน์ของเราแม้แต่การสนทนาเดี๋ยวนี้ คือเพื่อความเข้าใจ เราต่างคนต่างมีความเข้าใจต่างระดับ ใช่ไหมคะ แต่ขอให้ทุกคนเข้าใจขึ้นในเรื่องที่กำลังพูด และไปต่อกันเอาเอง อย่างน้อยก็ฟังอันนี้ก็เข้าใจตอนนี้ และพอไปอ่านปรมัตถธรรม หรือไปสนทนาก็ทำให้อันนี้ไปเสริมสิ่งที่เขาอ่านได้ หรือสิ่งที่สนทนากันต่อได้

คุณศุกล แต่บางครั้งบางโอกาส บางทีมันเผอเรอไป เช่นเขาพูดถึงข้อปฏิบัติแนวทางอื่น ซึ่งไม่มีประโยชน์ เราไปเสียเวลาพูด

ท่านอาจารย์ ถ้าไม่ถามเราไม่สนใจเลย คือว่าเวลาที่มีอยู่ เข้าใจสิ่งที่ถูกต้อง ดีกว่าไปเสียเวลากับสิ่งผิดๆ ที่แล้วไป ของใครก็ตาม

คุณศุกล แต่ว่าแม่ชีที่อยู่ดอยสุเทพ แกก็อยากให้อธิบายเรื่องทำความสงบ

ท่านอาจารย์ บอกว่า เวลานี้คุณมีปัญญาหรือยัง ถ้ายังไม่มีปัญญาจะสงบอย่างไร

คุณศุกล ดูเหมือนว่า คณะเราจะพูดเรื่องสติปัฏฐาน

ท่านอาจารย์ ถ้ากำลังเข้าใจสติปัฏฐาน สงบหรือเปล่า แม้แต่ความสงบเขาก็ยังไม่รู้ว่า เกิดกับกุศลจิต หรือกุศลจิตเท่านั้นที่จะสงบ คือเราสามารถย้อนถามเขาได้

คุณศุกล สิ่งเหล่านี้บางทีถ้าไม่ได้รับคำ ...

ท่านอาจารย์ ต้องให้เขาคิด เราอย่าป้อนให้ทั้งหมดค่ะ คิดที่จะรู้ว่า เราจะถามอย่างไรจะให้เขาเข้าใจ จากคำตอบของเขา เขาอาจจะรู้ได้ว่า เขาเข้าใจผิด หรือเขากำลังเข้าใจขึ้น