การอบรมปัญญา มีหลายระดับ ตั้งแต่ขั้นฟังจนถึงรู้ลักษณะ
เพราะฉะนั้นการอบรมเจริญปัญญาก็จะมีหลายระดับตั้งแต่การฟังเรื่องราวของธรรม จนกระทั่งการที่สามารถจะรู้ลักษณะต่างๆ ของธรรมต่างๆ นี่คือการที่กว่าเราจะรู้ความจริง เราก็จะอาศัยการฟังพระธรรม และก็เห็นพระปัญญาคุณว่าทรงแสดงสภาพธรรมตามความเป็นจริง แต่ความจริงนี้ยังไม่ได้ปรากฏกับเรา ถ้าไม่ได้อบรมเจริญปัญญาถึงระดับที่สามารถจะปรากฏว่า ทุกคำที่ทรงแสดงเรื่องของสภาพธรรมเป็นจริงอย่างนั้น เพราะฉะนั้นแม้แต่ในเรื่องของโลภมูลจิตหรือเราจะกล่าวเรื่องทิฏฐิก็ได้ ความเห็นผิด เราก็ค่อยๆ ฟัง ค่อยๆ รู้ ค่อยๆ เห็นจริงว่าขณะเห็น ไม่มีความเห็นผิดเกิดกับจิตเห็น ไม่ใช่เพียงแต่จำ เขาบอกมา เราก็จำไปว่าขณะนี้ไม่มี แต่ว่าต้องค่อยๆ พิจารณาจริงๆ ว่าจิตเห็นเกิดขึ้นเพียงทำกิจเห็น ไม่มีความเห็นผิดใดๆ ที่จะเกิดร่วมด้วยเพราะเหตุว่าเป็นจิตที่เป็นผลของกรรม เกิดขึ้นเพราะกรรมเป็นปัจจัย ทำให้จิตนี้เกิดขึ้นเพียงเห็นแล้วดับ แต่ว่าเห็นแล้วไม่ได้สิ้นสุดตรงนั้นเลยจะต้องมีการสืบต่อภพชาติ จนกระทั่งมีสัญญาความทรงจำในสิ่งที่เห็นว่าสิ่งนั้นเป็นอะไร
ที่มา ...