ทุกข์เพราะคิด

ผู้ฟัง หมายความว่าวันๆ หนึ่ง เราก็คิดอยู่ตลอดเวลา แล้วก็ยับยั้งความคิดไม่ได้ด้วย ต้องคิด ไม่อยากคิดก็ต้องคิด แม้กินยานอนหลับไปแล้ว หลับไปแล้วก็ต้องฝัน นี่มันก็แปลกอยู่อย่างหนึ่ง เห็นไหมคะ คือ ความสำคัญที่อาจารย์ย้ำ

ถ้าหากว่าไม่มีท่านผู้ร่วมสนทนาสงสัย เราจะได้ขึ้น “ทวิ” เสียทีดีไหม

ท่านอาจารย์ เดี๋ยวค่ะ เดี๋ยวนะคะ เพราะว่าที่ไปสนทนาธรรมตามที่ต่างๆ แล้วก็จดหมายที่ได้รับจะเป็นเรื่องของความทุกข์ แสดงให้เห็นว่า เป็นเรื่องของความคิด ถ้ามีความเข้าใจเรื่องสภาพธรรมจริงๆ แล้วทุกข์จะลดน้อยลงมาก เพราะเหตุว่าไม่มีอะไรที่เหลือเลย นอกจากขณะปัจจุบัน ขณะนี้ ขณะเดียว ทีละขณะเท่านั้น

เพราะฉะนั้น จะมีอะไรที่ทำให้เป็นทุกข์ได้ เพราะเหตุว่าขณะนี้มีใครเป็นทุกข์ ถ้าจะทุกข์เพราะคิดเท่านั้น แต่ถ้าไม่คิด ทุกข์นั้นก็ไม่มี ไม่ว่าใครจะว่ามีทุกข์มากสักเท่าไร

ผู้ฟัง ดิฉันคิดว่าอาจารย์ย้ำอันนี้ เพื่อปลดทุกข์พวกเราว่าอย่าคิด ถ้าเป็นทุกข์แล้วก็อย่าคิด เพราะคิดแล้วยิ่งเป็นทุกข์

ท่านอาจารย์ ห้ามความคิด ห้ามไม่ได้ เพราะฉะนั้นต้องเข้าใจความคิด