กิเลส กรรม วิบากในวิถีจิต

ผู้ฟัง อยากจะเรียนถามท่านอาจารย์สุจินต์ว่า การเข้าใจเรื่องของวิถีจิต เป็นปัจจัยให้สติเกิดขึ้นรู้ว่า ขณะที่เห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส รู้โผฏฐัพพะ และคิดนึกนั้น ขณะใดเป็นกิเลส ขณะใดเป็นกรรม และขณะใดเป็นวิบาก เช่น ขณะเห็น ยกตัวอย่างขณะเห็น ถ้าเผื่อเห็นแล้ว ในวิถีทั้ง ๗ อยากจะให้ท่านอาจารย์ช่วยชี้ให้เราเห็นว่า วิถีจิตอันไหน ขณะใดเป็นกรรม ขณะใดเป็นกิเลส และขณะใดเป็นวิบาก

ท่านอาจารย์ ชีวิตประจำวันขณะที่เห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส พวกนี้เป็นวิบากจิต แล้วก็จิตที่มีชื่อว่าวิบาก เช่น สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ พวกนี้ก็เป็นวิบาก แต่เวลาพอถึงชวนะแล้ว สำหรับผู้ที่ไม่ใช่พระอรหันต์ก็เป็นกุศล อกุศล ถ้าเป็นกุศล ขณะนั้นก็เป็นเหตุให้เกิดกรรมที่ดีได้ ถ้าเป็นอกุศล ก็เป็นเหตุให้เกิดอกุศลกรรม แล้วแต่ขณะนั้นเป็นอกุศลกรรมหรือไม่ใช่อกุศลกรรม ถ้าเพียงแต่มีความยินดีพอใจในสิ่งหนึ่งสิ่งใด ไม่ได้กระทำทุจริตกรรม ขณะนั้นก็ไม่ใช่อกุศลกรรม

ผู้ฟัง อันนี้ก็หมายความว่าใน ๗ วิถี จะมีวิบาก

ท่านอาจารย์ ปัญจทวาราวัชชนะไม่ใช่วิบาก จักขุวิญญาณ หรือทวิปัญจวิญญาณเป็นวิบาก สันปฏิจฉันนะเป็นวิบาก สันตีรณะเป็นวิบาก ตทาลัมพนะเป็นวิบาก ชวนะไม่ใช่