ธรรมมีอยู่แต่ไม่รู้จัก

อ.นิภัทร ที่เราจะต้องศึกษาคือสภาพธรรมที่มีจริง สภาพธรรมที่มีจริงไม่ใช่อยู่ในหนังสือ ไม่ใช่อยู่ในตำรา ท่านอาจารย์บอกว่า ถ้าจะศึกษาให้เพลิดเพลินก็ต้องศึกษาสภาพธรรมที่มีจริง สภาพธรรมที่มีจริงที่เราศึกษากันอยู่ตอนนี้ก็คือปรมัตถธรรม สภาพธรรมที่มีจริงที่ปรากฏ ขณะที่ปรากฏให้ศึกษา ปรากฏที่ไหนบ้าง ท่านอาจารย์

ท่านอาจารย์ ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ๖ ทาง แล้วก็ตรงกับพระไตรปิฎก แล้วก็ตรงกับความจริง ทางตากำลังเห็น ทางหูกำลังได้ยิน ถ้ามีกลิ่นปรากฏ ก็มีการรู้กลิ่นทางจมูก ถ้ารสปรากฏ ก็มีการรู้รสทางลิ้น ถ้ามีการกระทบสัมผัส ก็มีการรู้สิ่งที่ปรากฏทางกาย ถ้าคิดนึก แน่นอนต้องเป็นเรื่องของใจ รู้อารมณ์ทางใจ นี่ก็ครบ หมายความว่าต้องเป็นอย่างนี้ ความจริงต้องเป็นอย่างนี้

อ.นิภัทร หมายความว่าปรมัตถธรรมคือของจริงๆ มีที่ปรากฏ คือ ปรากฏที่ตา ที่หู ที่จมูก ที่ลิ้น ที่กาย ที่ใจ ที่จะให้เราศึกษา คือ หมายความว่าเราไม่ต้องไปมุ่งหาที่หรือแสวงหาที่ สถานที่หรืออะไรที่ไหน แต่เรามุ่งศึกษาที่ตัวเราเอง

ท่านอาจารย์ ถ้ายังไปหาที่อื่นหมายความว่า ไม่รู้จักธรรม

อ.นิภัทร ถ้าไปหาที่อื่น

ท่านอาจารย์ ขณะนี้ก็เป็นธรรมทั้งหมด ตั้งแต่เกิดมาไม่มีใครเลย มีแต่ธรรมที่เกิด ธรรมที่ดับ ธรรมที่เกิดจนตายนั้นคือธรรมทั้งหมด แล้วยังต้องไปหาธรรมที่ไหน แต่ว่าไม่รู้จักว่าเป็นธรรม ก็เลยไปหา

อ.นิภัทร เพราะไม่รู้จักธรรม เพราะฉะนั้น ก็คงง่ายขึ้น ผมเข้าใจว่าท่านผู้ฟังทั้งหลายก็คงง่ายขึ้น เพราะว่าพวกเรามีอยู่แล้ว ธรรม ทุกคนมีอยู่แล้ว แต่อยากจะศึกษาหรือยัง เพราะมีอยู่แล้วปรากฏด้วย ไม่ใช่มีอยู่เฉยๆ แล้วปรากฏด้วยทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ แล้วพร้อมที่จะศึกษาหรือยัง

ผู้ฟัง คงจะเป็นอย่างนี้ที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้แล้ว ก็โปรดปัญจวัคคีย์ ปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ องค์ก็ฟังพระพุทธเจ้าในขณะนั้น แล้วก็บรรลุในขณะนั้น ธรรมอยู่ในขณะนั้น ขณะที่กำลังฟังอยู่นั้น ใช่ไหมครับท่านอาจารย์

ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้น เรื่องของการอบรมเจริญปัญญา ให้ทราบว่าสภาพธรรมมีจริงๆ ปัญญาสามารถที่จะประจักษ์แจ้งความจริงของสภาพธรรมได้ แต่ขึ้นอยู่กับความรู้ความเข้าใจ คือ ปัญญา ถ้าคนไม่ได้สะสมปัญญามาเลย ก็ฟัง แล้วเริ่มเข้าใจขึ้น แต่ไม่สามารถที่จะประจักษ์ลักษณะของสภาพธรรมได้ เพราะฉะนั้น ต้องอาศัยการฟังธรรม ซึ่งไม่ใช่เพียงวันเดียว ครั้งเดียว ชาติเดียว แล้วไม่มีการนับว่าเมื่อไร แต่ฟังจนกว่าจะเข้าใจจริงๆ แล้วก็รู้ลักษณะของสติที่เกิดแล้วกำลังระลึกลักษณะของสภาพธรรมด้วย