อกุศลจิตเป็นอกุศลชาติอย่างเดียว

อ.กฤษณา ท่านอาจารย์สุจินต์คะ ทำไมอกุศลเหตุนี้ท่านไม่เรียกว่าเป็น อโสภณเหตุ จะได้คู่กับโสภณเหตุ

ท่านอาจารย์ เพราะว่าอกุศลเจตสิกทั้งหมดจะไม่เกิดกับจิตประเภทอื่นเลย นอกจากอกุศลจิตชาติเดียวเท่านั้น อกุศลเจตสิกมี ๑๔ ประเภท ที่เราใช้คำว่า ๑๔ ดวง จะเกิดกับอกุศลจิตเท่านั้น แต่สำหรับโสภณเจตสิกเกิดกับกุศลจิตก็ได้ เกิดกับวิบากจิต ก็ได้ เกิดกับกิริยาที่เป็นโสภณก็ได้ แต่เกิดกับอกุศลไม่ได้

เพราะฉะนั้นสำหรับอกุศลเจตสิก โดยชาติแล้วเป็นอกุศลชาติเดียว เช่นเดียวกับอกุศลจิต ซึ่งอกุศลจิตจะไปเป็นวิบากก็ไม่ได้ เป็นกิริยาก็ไม่ได้ เป็นกุศลก็ไม่ได้ ต้องเป็นชาติอกุศลอย่างเดียว เพราะฉะนั้นอกุศลเจตสิกก็เป็นชาติอกุศลอย่างเดียว