ปลอดภัยด้วยปัญญา

ท่านอาจารย์ ทุกคนไม่ชอบทุกข์ คิดเรื่องละทุกข์ ดับทุกข์ไม่ให้เกิดเลย มีไหมคะ แล้วก็คิดอย่างนั้นหรือเปล่า หรือจะละทุกข์ชั่วคราว เพราะเหตุว่าเดี๋ยวก็มีทุกข์อีก ละทุกข์นี้ ต่อไปก็มีทุกข์อื่น ไม่มีวันจบ และแต่ละทุกข์จะมาถึงวันไหนก็ไม่รู้ด้วย ไม่เหมือนกับการดับทุกข์ ไม่มีทุกข์อีกเลย อย่างวันก่อนพูดถึงเรื่องอุบัติเหตุ แล้วมีการกระทบกับสิ่งที่เป็นทุกข์กาย แสบตา ถูกเผา ผิวไหม้ แล้วก็หาทางเยียวยารักษา แต่สิ่งที่จะเยียวยารักษาที่ประเสริฐสุด แม้ขณะนั้นกำลังเป็นอย่างนั้น ก็คือปัญญาที่สามารถไม่มีทุกข์แม้ในขณะนั้น

ลองคิดดู ไม่ว่าที่ไหน เหตุการณ์ใดๆ จะโศกเศร้าเสียใจ หรือญาติพี่น้องเพื่อนฝูงจะวิบัติไป แต่ทั้งหมดก็เกิดแล้วด้วยความไม่รู้ เพราะฉะนั้น ที่จะหมดจากทุกข์ ก็คือขณะนั้นปลอดภัยด้วยปัญญา ปลอดภัยจริงๆ ไม่มีภัยใดๆ สามารถทำให้จิตขุ่นหมอง หรือเป็นทุกข์ได้ แม้จะประสบกับเหตุการณ์ใดๆ

เพราะฉะนั้น จึงควรรู้หนทาง ซึ่งไม่ใช่แก้ทุกข์ชั่วคราว และเดี๋ยวก็ทุกข์อีกๆ ๆ ๆ ไปเรื่อยๆ แต่เป็นการแก้ทุกข์ที่ปลอดภัยทุกขณะที่ปัญญาสามารถเกิดขึ้นแม้ในขณะนั้น ในอดีตกาลก็มีพระภิกษุที่อยู่ในป่า แล้วก็ถูกเสือกัด คิดดูค่ะ ภัยทั้งหลายที่จะมากระทบกาย ไม่ว่าที่ไหน ในลักษณะใดทั้งสิ้น ความเจ็บปวด ความทุกข์ทรมานสักแค่ไหน แต่ท่านก็รู้แจ้งอริยสัจธรรมได้แม้ในขณะนั้น

เพราะฉะนั้น คิดถึงสิ่งที่ทำให้ปลอดจากทุกข์จริงๆ ปลอดจากภัยทั้งหลายด้วย ก็มีอย่างเดียว คือ ปัญญาที่สามารถรู้ความจริงของสิ่งที่มีจริงในขณะนั้น

เดี๋ยวนี้เป็นทุกข์หรือเปล่า หรือว่าเดี๋ยวนี้มีภัยหรือเปล่า คำตอบก็มาจากความเข้าใจหรือไม่เข้าใจ และความเข้าใจเพียงเล็กน้อย หรือความเข้าใจที่มั่นคง

นั่งสบายๆ อย่างนี้ อากาศก็ไม่ร้อน มีภัยหรือเปล่า ยุงไม่กัด ไม่มีภัย

อ.วิชัย ก็คงจะมี เช่น เมื่อย

ท่านอาจารย์ หรือว่าแท้ที่จริงแล้ว ล้อมรอบด้วยภัยของความไม่รู้ ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนก็ตาม ภัยที่ใหญ่กว่าภัยอื่นๆ ทั้งหมดก็คือความไม่รู้ กำลังมีความสุขมากๆ รับประทานอาหารอร่อย ทุกอย่างดี สวยงามราบรื่น ขณะนั้นเป็นภัยหรือเปล่า เมื่อมองไม่เห็นภัยอย่างนี้ แต่คิดเพียงละทุกข์กาย หรือทุกข์ใจเท่านั้น ซึ่งไม่เห็นโทษของการที่ว่า ไม่ว่าจะทุกข์หรือสุขอย่างไรก็ตามแต่ ก็เป็นภัยเพราะความไม่รู้