สะสมเหมือนกันแต่ด้วยความรู้
ผู้ฟัง เรียนถามอกุศลจิต กุศลจิต เกิดในชีวิตประจำวัน มีท่านผู้ใดมีคำถามท่านวิทยากรไหมคะ
ท่านอาจารย์ ประเด็นนี้คิดว่า ต้องแยก คือ คนรู้กับคนไม่รู้ ถ้าพูดถึงการสะสมแล้วก็ต้องสะสมต่างกัน คือ คนที่สะสมโทสะก็เป็นโทสะ คนจะรู้หรือไม่รู้ก็ตาม คนรู้มีโทสะก็สะสมโทสะ คนไม่รู้มีโทสะก็สะสมโทสะ คนรู้มีโลภะก็สะสมโลภะ คนไม่รู้มีโลภะก็สะสมโลภะ แต่ว่าคนไม่รู้ไม่ได้สะสมความรู้
ผู้ฟัง ไม่มีปัญญา
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้น จึงต้องแยกละเอียดว่า ถ้าพูดถึงโทสะ ถ้าเกิดก็สะสมด้วยกันทั้งนั้น ไม่ว่าใคร ถ้าโลภะก็สะสมด้วยกันทั้งนั้น ไม่ว่าใคร แต่คนที่ศึกษา สะสมความรู้ ในขณะที่คนไม่ได้ศึกษา ไม่ได้สะสมความรู้เลย เพราะฉะนั้น เขาก็มีโลภะ มีโทสะ แต่ไม่มีความรู้ แต่ส่วนคนที่รู้ก็มีโลภะ มีโทสะ แต่มีความรู้ เพราะฉะนั้น ก็ต้องแยก
ผู้ฟัง อันนี้ก็คงไปเกี่ยวกับญาณวิปปยุตต์ และ ญาณสัมปยุตต์ด้วย
ผู้ฟัง รู้ความเขามีโทสะ แล้วจะมีผลร้ายแก่ตัวเอง แต่ไม่กล้าเตือน เพราะว่าเขาเป็นผู้ใหญ่ ที่นี้ไม่ทราบว่าจะทำอย่างไรให้เขารู้ได้ ขอคำแนะนำจากอาจารย์สุจินต์
ท่านอาจารย์ เรื่องของแต่ละบุคคล คือว่าทุกคนมีความปรารถนาดี ไม่ใช่แต่เฉพาะกับญาติ ถ้าเป็นความปรารถนาดีจริงๆ แล้วสำหรับทุกคน อยากให้ทุกคนมีความสนใจที่จะศึกษาพระธรรมที่จะให้เข้าใจในสภาพธรรมตามความเป็นจริง เพื่อเจริญกุศลยิ่งขึ้น ไม่ว่าญาติหรือไม่ใช่ญาติก็ตาม แต่ว่าใครก็ตาม ต่างคนก็ต่างเกิดมาตามการสะสม แม้ว่าจะเป็นญาติสนิท แม้แต่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเอง ก็คงจะทราบจากประวัติของพระญาติของพระองค์ ซึ่งแต่ละท่านก็ไปอบายภูมิบ้าง อะไรบ้าง ทั้งๆ ที่เป็นพระญาติของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะฉะนั้น ไม่มีคำตอบสำหรับที่ว่าทำอย่างไร แต่ว่าเป็นผู้ที่มีความหวังดีต่อทุกคนเสมอ พร้อมที่จะช่วย ถ้าคนนั้นเกิดมีความสนใจที่จะเข้าใจธรรมหรือที่จะฟัง เราก็สามารถที่จะช่วยแนะนำทั้งหนังสือ ทั้งวิทยุ หรืออะไรก็เปิดให้ท่านฟัง หรือแนะนำอะไรก็แล้วแต่ ที่เป็นการที่จะทำให้ท่านสนใจขึ้น แต่ถ้าใครก็ตาม ยังไม่แสดงความสนใจ เขาจะรำคาญ อันนี้คงจะจริง เพราะว่าเสียเวลาของเขา ที่เขาจะทำอย่างอื่นที่เขาพอใจ
ผู้ฟัง ผมเคยเปิด แล้วก็พยายามแนะนำให้เขาฟัง เขาบ่นว่าฟังยาก ไม่รู้จะว่าอย่างไร
ท่านอาจารย์ พระธรรมของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าจริงๆ ง่ายไม่ได้ แต่ถ้าไม่ใช่พระธรรมของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าจริงๆ ก็ง่ายได้ แต่ถ้าเป็นพระธรรมจริงๆ ไม่มีทางที่จะง่ายเลย