รูปธรรมปรากฏเหมือนสายฟ้าแลบ


    เมื่อวานนี้ก็มีการสนทนากับผู้ที่ไปสำนักปฏิบัติแห่งหนึ่ง ท่านก็มีความเข้าใจว่า ต้องให้สงบจากกิจการงานหน้าที่ต่างๆ แล้วก็สามารถที่จะประจักษ์การเกิดดับของสภาพธรรมได้ ก็เรียนถามท่านว่า ก่อนจะประจักษ์ การดับ ต้องรู้การเกิดใช่ไหม เพราะว่าถ้าไม่มีสภาพธรรมเกิด อะไรดับ ต้องสภาพธรรมที่เกิดนั้นแหละ ที่ดับ ไม่ใช่สภาพธรรมอื่น เพราะฉะนั้นขณะนี้สภาพธรรมปรากฏ มีปัญญารู้ถึงการเกิดขึ้น หรือเปล่า ถ้าไม่มีปัญญาที่รู้ถึงการเกิดขึ้น จะประจักษ์การเกิดดับไม่ได้เลย เพราะฉะนั้นไม่ใช่เพียงแต่ต้องการ แล้วคิดว่าสงบ ไม่มีเรื่องวุ่นวายแล้วก็จะไปรู้ลักษณะของอะไรสักอย่างหนึ่งสองอย่าง แล้วก็จะประจักษ์การเกิดขึ้น และดับไปของสภาพธรรมนั้น ซึ่งขณะนั้น มีการเกิดดับ แต่เป็นความคิด " เรื่องการเกิดดับ " ไม่ใช่เป็นปัญญาที่สามารถที่จะเห็นว่าธรรมเป็นธรรมไม่ใช่เรา โดยนามรูปปริจเฉทญาณ เพราะฉะนั้นถ้าไม่มีปัญญาขั้นต้น ที่ประจักษ์ในความเป็นธาตุของสภาพธรรมที่ต่างกัน คือรูปธาตุไม่ใช่นามธาตุเลย และลักษณะของธาตุรู้ในขณะนั้น ก็จะเป็นสภาพที่รู้สิ่งหนึ่งสิ่งใด โดยที่ไม่มีสิ่งใดร่วมด้วยหรือเกิดร่วมด้วยเลย เพราะฉะนั้นโลกซึ่งเต็มไปด้วยสัตว์ บุคคล สิ่งต่างๆ ดอกไม้ ต้นไม้ เพราะว่าเกิดดับสืบต่อกัน ทั้งทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ เวลาเป็นโลกที่ประจักษ์ด้วยปัญญา ก็จะตรงกันข้ามกับที่เคยปรากฏ เพราะว่าต้องเป็นโลกที่มืดสนิททางมโนทวาร และก็มีลักษณะของสภาพธรรมที่ปรากฏ ทั้งนามธรรม และรูปธรรม ถ้าเป็นรูปธรรมก็หมายความว่าปรากฏเหมือนสายฟ้าแลบ เพราะเหตุว่า แต่ละทวารก็ดับไปอย่างรวดเร็ว ถ้าไม่มีปัญจทวาร รูปก็ปรากฏไม่ได้ แต่การเกิดสืบต่ออย่างเร็วที่แยกไม่ได้เลยของทางปัญจทวาร และทางมโนทวาร มโนทวารก็รู้รูปนั้นต่อจากทางปัญจทวารด้วยปัญญาที่สามารถที่จะประจักษ์ความจริงของลักษณะของสภาพธรรม

    เพราะฉะนั้นไม่ใช่เรื่องที่ไม่เข้าใจอะไร และก็อยากหมดกิเลส แต่ต้องเป็นผู้ที่ตรง ว่าในแต่ละชาติ อย่ามุ่งหวังที่จะถึงความเป็นพระโสดาบัน หรือว่าจะรู้แจ้งสภาพธรรมที่เป็นวิปัสสนาญาณ เพราะนั่นเป็นเครื่องกั้น ตรัสเท่าไหร่ บอกเท่าไหร่ ว่าเป็นเครื่องกั้น ผู้ที่มีโลภะกับความเห็นผิดในหนทางปฏิบัติ ก็ยังคงพอใจที่จะปฏิบัติในทางที่ไม่มีปัญญา แต่ว่าอยากจะไปรู้แจ้งการเกิดดับของสภาพธรรม เพราะฉะนั้นก็เป็นเรื่องที่จะต้องเข้าถึงอรรถที่ทรงแสดงจริงๆ โดยละเอียดว่า ข้ามไม่ได้ ประมาทไม่ได้ คิดเองไม่ได้ เพราะเหตุว่า เป็นไปด้วยความเห็นผิด ถ้ามีความต้องการที่จะทำให้รู้แจ้งสภาพธรรมโดยไม่มีพื้นฐานหรือว่าไม่มีความเข้าใจตามลำดับขั้น


    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 138


    หมายเลข 9282
    29 ส.ค. 2567