ห้ามไม่ได้ เพราะความหวังก็เป็นธรรม

สนทนาธรรมที่สหรัฐอเมริกา ๒๑๔

ผู้ฟัง เมื่อกี้นี้ตอนต้นที่ท่านอาจารย์บอกว่า หวัง หวัง หรือแม้แต่สติปัฏฐาน เกิดขึ้นครั้งเดียวก็ยังดี เราก็ห้ามมันไม่ได้เพราะความหวังก็เป็นธรรม

ท่านอาจารย์ ถูกต้อง ถูกที่เขาคิดอย่างนั้น เพราะมีปัจจัยที่จะคิด แต่เป็นหนทางถูกหรือเปล่า

ผู้ฟัง แต่มันก็เกิดได้ เป็นธรรม

ท่านอาจารย์ เกิดได้เป็นธรรม แต่ปัญญาต้องรู้

ผู้ฟัง ตามรู้

ท่านอาจารย์ ปัญญาต้องรู้ค่ะ

ผู้ฟัง เพราะมันเกิดแล้ว

ท่านอาจารย์ แน่นอน ทุกอย่างจะเป็นความคิดวิจิตรพิสดารอย่างไรก็ตามแต่ มีปัจจัยเกิดคิดอย่างนั้น แล้วก็ต้องละความเป็นเรา คือเพียงแค่คิดแล้วก็หมด ไม่ใช่ไปตามให้คิดต่อๆ ไปด้วยความเป็นเรา

ผู้ฟัง ถึงเราจะคิดอย่างไรก็ตาม

ท่านอาจารย์ ต้องมีปัจจัย ต้องมีปัจจัยจึงคิดอย่างนั้น เราจะไปพยายามคิดอย่างอื่นให้วิจิตรพิสดาร แต่ไม่มีเหตุปัจจัยให้จิตคิดวิจิตรพิสดาร มันก็คิดไม่ออกว่า วิจิตรพิสดารนั้นคิดอย่างไร แต่ถ้าเขาเกิดวิจิตรพิสดารขึ้นมา ก็คือมีปัจจัยให้วิจิตรพิสดารอย่างนั้น

จะจากโลกนี้ไปเมื่อไรไม่รู้เลย แล้วสิ่งที่มีประโยชน์ที่สุดเราจะไปรู้สิ่งที่เราไม่รู้ พยายามไปอ่าน ไปคิด หรือว่าเราจะรู้สิ่งที่มีในขณะนี้

ผู้ฟัง มีอยู่ในพระไตรปิฎกไหมคะ

ท่านอาจารย์ มีค่ะ ไปค้นดูได้ ถ้าอยากรู้ แต่เราจะค่อยๆ ให้เขาเห็นประโยชน์ไหมว่าขณะนั้น คือ เพียงคิด พูดอย่างนี้ซ้ำไปซ้ำมา ๕ ปี ๑๐ ปี จนกว่าเพียงคิด จะรู้จริงๆ ว่าขณะนั้นคือคิด แล้วก็หมด อย่างไหนจะมีประโยชน์กว่า